Plecy okrągłe – przyczyny i leczenie

Plecy okrągłe to często spotykana wada postawy polegająca na nadmiernym wygięciu się kręgosłupa. Dotyczy odcinka piersiowego, co jest nazywane wówczas hiperkifozą lub pogłębioną kifozą piersiową. Wada ta może mieć charakter wrodzony lub nabyty. Wrodzona ujawnia się stosunkowo wcześnie, ma długi i regularny łuk, a jej korekcja jest niezwykle trudna. Wada nabyta może mieć postać pourazową, krzywiczą i gruźliczą.

Czym charakteryzują się plecy okrągłe?

Hiperkifozie zwykle towarzyszy także spłaszczenie górnej części klatki piersiowej, a także zmniejszenie ruchomości stawów ramiennych oraz żeber. Efektem jest zmniejszenie pojemności życiowej płuc, a niekiedy wadliwe usytuowanie narządów wewnętrznych (w tym serca). Wada jaką są plecy okrągłe zwiększa ryzyko chorób układu oddechowego, zaburzeń trawienia oraz dolegliwości ze strony gruczołów dokrewnych.

Charakterystyczne cechy pleców okrągłych:

• szczyt kifozy piersiowej na wysokości Th7;
• barki oraz głowa wysunięte do przodu;
• spłaszczona, niekiedy zapadnięta klatka piersiowa;
• odstające, rozsunięte łopatki.

Przy tej wadzie osłabione i nadmiernie rozciągnięte są powierzchowne mięśnie grzbietu:

• mięsień czworoboczny;
• mięsień równoległoboczny;
• mięsień najszerszy grzbietu.

a także mięśnie głębokie grzbietu:

• prostownik grzbietu odcinka piersiowego;
• mięśnie karku.

Rozciągnięciu ulegają również więzadła:

• nadkolcowe;
• żółte;
• międzykolcowe.

Do nadmiernie napiętych i przykurczonych mięśni zalicza się mięśnie klatki piersiowej:

• mięśnie piersiowe większe i mniejsze;
• mięśnie międzyżebrowe;
• mięśnie zębate przednie.

Przykurczone jest także więzadło podłużne przednie kręgosłupa.

Przyczyny

Do przyczyn nabytej hiperkifozy piersiowej zalicza się krzywicę, zmiany pourazowe, gruźlicę kręgosłupa, chorobę Scheuermanna, ZZSK oraz zablokowanie stawów kręgosłupa. Częściej wada jest wrodzona. Wówczas uznaje się, że może mieć charaktery dziedziczny.

Leczenie pleców okrągłych

Rehabilitacja pleców okrągłych musi zawierać wiele elementów takich jak:

• uświadamianie pacjentowi i jego rodzinie na czym polega wada i jakie są jej skutki;
• zapewnienie optymalnych warunków środowiskowych do korekcji wady;
• kinezyterapia obejmująca ćwiczenia rozciągające mięśnie przykurczone oraz ćwiczenia wzmacniające mięśnie osłabione;
• kształtowanie nawyku utrzymywania prawidłowej postawy ciała;
• przywracanie świadomości ciała i równowagi emocjonalnej.

Odpowiednio przygotowana fizjoterapia powinna obejmować kinezyterapię, fizykoterapię, masaż oraz terapię manualną. Dodatkową opcją wspierającą proces leczenia jest kinesiotaping.

Zobacz również: Jak oklejać plastrami do kinesiotapingu?

Przykładowe ćwiczenia w przypadku pleców okrągłych

1. Ćwiczenia rozciągające.

Powinny skupiać się na mięśniach klatki piersiowej oraz na stawach obręczy barkowej. Początkowo powinny być bierne, a w dalszym etapie rehabilitacji czynne. Przykłady ćwiczeń: leżenie tyłem na ławeczce, wykonywanie obszernych krążeń kończynami górnymi do tyłu lub siad skrzyżny plecami do ściany, kończyny górne splecione na karku, a następnie próba dotknięcia łokciami do ściany. Inny przykład ćwiczenia rozciągającego w przypadku pleców okrągłych przedstawiamy na poniższym zdjęciu.

2. Ćwiczenia mobilizacyjne.

Mobilizacje w przypadku pleców okrągłych dotyczą przede wszystkim odcinka piersiowego kręgosłupa. Mają za zadanie wpłynąć na zwiększenie funkcjonalności stawów międzywyrostkowych, co przekłada się na poprawę ruchomości. Tego rodzaju ćwiczenia można wykonywać przy pomocy rollera.

3. Ćwiczenia wzmacniające.

W przypadku wady postawy jaką są plecy okrągłe, ćwiczenia wzmacniające powinny dotyczyć przede wszystkim mięśni grzbietu. Najkorzystniejszą pozycją jest leżenie przodem. Przykładem ćwiczenia w tej pozycji może być unoszenie kończyn górnych i klatki piersiowej do góry, utrzymanie pozycji przed 10 sekund i rozluźnienie.

Kolejny przykład ćwiczenia wzmacniającego, które można wykonać przy pomocy taśmy rehabilitacyjnej.

4. Ćwiczenia korekcyjne.

Mające na celu wyrobienie nawyku prawidłowej postawy ciała. Może to być spacer po wyznaczonej linii, przy jednoczesnym utrzymywaniu woreczka na głowie oraz laski korekcyjnej za plecami na wysokości łopatek lub kończyny górne odwiedzione w płaszczyźnie czołowej do kąta 90 stopni.

5. Ćwiczenia oddechowe.

Są zdecydowanie bardzo ważnym elementem kinezyterapii, ponieważ plecy okrągłe wpływają na negatywne zmiany w budowie klatki piersiowej. Należy zwrócić szczególną uwagę na poprawę fazy wdechu torem piersiowym. Przykład ćwiczeń oddechowych przedstawiamy na poniższym zdjęciu.