Złamanie Collesa to najczęściej występujące złamanie w obrębie nasady dalszej kości promieniowej. Charakteryzuje się przemieszczeniem w kierunku grzbietowym dalszego końca kości promieniowej. Może pojawić się w każdym wieku, najczęściej wskutek urazu bezpośredniego, np. upadku na wyciągnięte dłonie. Po tego typu złamaniu konieczna jest rehabilitacja.
Złamanie Collesa – przyczyny
Do złamania Collesa dochodzi przy upadku lub urazie działającym na dłoń. Kość promieniowa pęka i łamie się powyżej stawu nadgarstkowego. Może to więc nastąpić podczas upadku na wyprostowaną w stawie promieniowo-nadgarstkowym rękę, wyciągniętą celem asekuracji, jak również podczas silnego, bezpośredniego uderzenia. Do złamania może dojść u każdej osoby, bez istniejących patologii kostnych, jednak ryzyko jest znacznie większe u osób po 50. roku życia, zwłaszcza u kobiet. Dzieje się tak, ponieważ wraz z wiekiem siła potrzebna do wywołania urazu kostnego maleje, co wiąże się z osłabieniem warstwy korowej kości. Czynnikiem ryzyka jest osteoporoza.
Złamanie Collesa – objawy
W klasycznym urazie Collesa linia złamania przebiega zewnątrzstawowo, lokalizując się 2-3 cm od powierzchni stawowej końca dystalnego kości promieniowej. Zazwyczaj odłam ten delikatnie przemieszcza się w kierunku promieniowo-grzbietowym i ustawia się pod kątem. Złamanie może jednak być wieloodłamowe, powikłane lub stabilne, bez przemieszczenia. Często współwystępuje z nim złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej, a w niektórych przypadkach może dojść do uszkodzenia powierzchni stawowych. Objawy są typowe, jak przy każdym innym rodzaju złamania:
- silny ból podczas próby poruszania nadgarstkiem lub podczas prób wykonania rotacji w stawie łokciowym;
- ograniczenie ruchomości kończyny górnej;
- obrzęk;
- zaczerwienienie;
- zniekształcenie obrysu kości i stawu w okolicy nadgarstka.
Jeśli jednocześnie doszło do uszkodzenia struktur nerwowych, typowe będzie zniesienie czucia powierzchownego lub promieniujący ból.
Złamanie Collesa – diagnostyka
Złotym standardem diagnostyki jest badanie RTG w dwóch projekcjach – tylno-przedniej oraz bocznej. Uraz widoczny jest bardzo dokładnie. Jeśli pojawia się podejrzenie uszkodzenia ważnych struktur miękkich, uzupełniająco należy wykonać tomografię komputerową.
Złamanie Collesa – leczenie
W większości przypadków wykonuje się repozycję zamkniętą (operacje są potrzebne niezwykle rzadko, jedynie przy złamaniach powikłanych i wieloodłamowych), a następnie umieszcza kończynę górną w opatrunku unieruchamiającym na okres 6 tygodni. Bardzo ważna jest kontrola RTG jeszcze na etapie unieruchomienia (zwykle 2-3 tygodnie po założeniu opatrunku), ponieważ nawet dobrze nastawione złamanie Collesa może ulec destabilizacji i przemieszczeniu w trakcie gojenia się.
Po zdjęciu unieruchomienia i wykonaniu ponownego badania RTG, rozpoczyna się fizjoterapię. Początkowo ma ona na celu zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę czynnego zakresu ruchomości w stawach nadgarstka i w stawie łokciowym. Wykonuje się między innymi:
- trakcje stawów (rozciąganie torebki stawowej, przeciwbólowe oscylacje, zwiększanie ruchomości w stawie);
- mobilizacje stawów (zwiększenie ruchomości);
- masaż funkcyjny i masaż tkanek głębokich (opracowanie tkanek miękkich pozwalające na ich lepsze ukrwienie i zwiększenie ruchomości w stawie);
- kinesiotaping (dynamiczna stabilizacja urazowego miejsca, poprawa krążenia, zmniejszanie obrzęków).
Kluczowym elementem rehabilitacji są ćwiczenia, które wdraża się już od pierwszej wizyty. Początkowo ich celem jest zwiększanie zakresu ruchomości, następnie zaś wzmacnianie mięśni przedramienia, ramienia i dłoni oraz doskonalenie precyzji ruchu. Rehabilitacja trwa średnio 2-3 miesiące, powrót do pełnej aktywności sportowej możliwy jest jednak dopiero po 5-6 miesiącach, choć wskazane ramy czasowe są względne. Jednym z najpoważniejszych powikłań przy złamaniu dystalnej części kości promieniowej jest wytworzenie się zespołu Sudecka. Także ten problem można leczyć za pomocą fizjoterapii.
Zostaw komentarz