Terapia blizny

Terapia blizny wprowadzana jest w rehabilitacji pozabiegowej w celu zmniejszenia jej widoczności, a także poprawy funkcjonalności. Do powstawania blizny przyczyniają się urazy lub różnego rodzaju zabiegi chirurgiczne, w których dochodzi do przerwania ciągłości skóry oraz głębiej położonych tkanek. Nie da się zapobiec jej wytworzeniu, jednak można wpłynąć na jej wygląd oraz prawidłowy przebieg gojenia, co zmniejszy ryzyko późniejszych powikłań związanych z patologicznym zbliznowaceniem struktur.

Blizna

Blizna powstaje w wyniku fizjologicznego gojenia się tkanek. W miejscu urazu powstaje nowa tkanka włóknista, która pozwala zespolić uszkodzone struktury. Proces ten prowadzi do zrastania się tkanek na wszystkich poziomach. Główny budulec nowej tkanki to kolagen. Zapewnia on wytrzymałość nowej tkance, jednak przez to, że układa się w sposób nieregularny, wbudowuje się pomiędzy struktury mięśniowe, powięziowe czy ścięgniste. Z tego powodu powstanie blizny często może zaburzać funkcjonowanie danego obszaru przez ucisk struktur mięśniowych, nerwowych czy powodować zaburzenie ruchomości. Z tego powodu ważna jest odpowiednio dobrana terapia blizny, zarówno z bliznami świeżymi jak i starszymi. Nie podjęcie działań może być źródłem późniejszych, różnego rodzaju dolegliwości oraz pogorszenia walorów estetycznych.

Etapy gojenia blizny

W trakcie gojenia się ran i powstawania blizn wyróżnia się 3 etapy:

1. Proces zapalny (48 – 72 godziny).

Początkowa etap, w którym wytwarzany jest skrzep krwi, aby zabezpieczyć ranę od warunków zewnętrznych. W tym okresie uwalniane są również czynniki wzrostowe, które odpowiadają za stopniowe wytwarzanie nowej tkanki.

2. Proces proliferacji (10 – 15 dni).

Na tym etapie dochodzi do wytwarzania kolagenu i powstawania nowych komórek. Jest to okres, w którym najczęściej strup zabezpieczający ranę powoli odpada.

3. Proces dojrzewania (1 miesiąc – 2 lata).

Długotrwały proces, podczas którego dochodzi do formowania i zagęszczania włókien kolagenowych, tworzących stelaż, podporę blizny. Powoli odprowadzana zostaje woda, a blizna pokrywa się nabłonkiem.

Objawy powikłań powstawania blizny

Główne objawy związane z powstawaniem blizn to:

• dolegliwości bólowe np. przez wrastanie w tkankę mięśniową i powięziową, a także pociąganie włókien kolagenowych;
• przykurcze mięśniowe  spowodowane ograniczeniem ruchomości przez zrosty na różnych poziomach tkanek;
• zaburzenie postawy ciała poprzez ograniczenie ruchomości lub patologiczne, kompensacyjne ustawienie ciała;
• zaburzenie biomechaniki danego obszaru poprzez zmianę jego budowy, przerost, zmniejszenie ruchomości;
• zaburzenie propriocepcji.

Zobacz również: Propriocepcja – dlaczego jest tak ważna?

Terapia blizny

W początkowym etapie, terapia blizny obejmuje tkanki sąsiadujące. Techniki wykonywane w kierunku gojącej się rany mają na celu zabezpieczenie przed rozejściem się tworzącej się blizny. Praca z samą blizną możliwa jest po zakończeniu procesu gojenia, z reguły są to 3-4 tygodnie. Do najczęstszych wykorzystywanych metod:

1. Mobilizacja blizny w kierunkach ograniczonych – poprawa elastyczności, ukrwienia, redukcja
   zrostów.
2. Poizometryczna relaksacja mięśni – poprawa elastyczności, zwiększenie ruchomości, redukcja
   bólu.
3. Masaż funkcyjny – poprawa ukrwienia, elastyczności, działanie przeciwbólowe.
4. Suche igłowanie – poprawa elastyczności, przesuwalności tkanek.
5. Kinesiotaping – poprawa przesuwalności, kolorytu blizny.

Blizna to nie tylko aspekt estetyczny, ale również w dużej mierze funkcjonalny. Należy pamiętać, że jest to nowo wytworzona tkanka, która obejmuje wiele poziomów i może być odpowiedzialna za szereg restrykcji. Dlatego w przypadku blizn świeżych jak i tych starszych,
warto skonsultować się z fizjoterapeutą, który wskaże kierunek terapii, dzięki czemu unikniemy późniejszych powikłań.