Artrodeza podskokowa (inaczej: artrodeza stawu skokowego dolnego) to operacja chirurgiczna mająca na celu połączenie kości piętowej z kością skokową. Dąży więc do usztywnienia w obrębie stopy, co może być konieczne np. po złamaniu kości piętowej. Operację wykonuje chirurg ortopeda, bazując na szczegółowych analizach zdjęć RTG stopy pacjenta. Po zabiegu niezbędna jest rehabilitacja, którą prowadzi fizjoterapeuta.

Artrodeza podskokowa

Ryc.1. Zdjęcie RTG jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się na rehabilitację po operacji stopy (artrodeza podskokowa).

Artrodeza podskokowa

Ryc.2. Zdjęcie RTG jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się na rehabilitację po operacji stopy (artrodeza podskokowa).

Artrodeza podskokowa

Ryc.3. Zdjęcie RTG jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się na rehabilitację po operacji stopy (artrodeza podskokowa).

Artrodeza podskokowa – na czym polega?

Artrodeza (inaczej: usztywnienie) to chirurgiczne połączenie kości między sobą. Choć w przypadku artrodezy podskokowej dotyczy głównie kości piętowej i skokowej, można wykonywać ją w dowolnym miejscu w ciele człowieka. Zabieg rozpoczyna się znieczuleniem pacjenta, przeważnie jest to znieczulenie od pasa w dół, które wiąże się z mniejszym ryzykiem powikłań, niż ma to miejsce przy znieczuleniu ogólnym. Następnie chirurg ortopeda rozcina skórę i tkanki miękkie, uwidaczniając kości. Oczyszcza powierzchnie kostne i łączy dwie kości w odpowiednim miejscu, co ostatecznie stabilizuje za pomocą śrub, bądź innych implantów. Mają one na celu zapobiec przemieszczaniu się struktur kostnych i zapewnienie optymalnych warunków do trwałego zrostu łączonych elementów.

U niektórych pacjentów jednocześnie z artrodezą stawu podskokowego wykonuje się inne procedury, np. wydłużenie ścięgna Achillesa, usztywnienie innych stawów w obrębie stopy czy stawu skokowego. Ma to wiele zalet, ponieważ znieczulenie podaje się pacjentowi tylko raz, a w czasie jego trwania wszystkie problemy zdrowotne mogą zostać szybko naprawione. Zabieg artrodezy podskokowej trwa do 120 minut.

Zobacz również: Rehabilitacja ścięgna Achillesa.

Artrodeza podskokowa – wskazania

Do sprawnego, fizjologicznego chodu niezbędne jest niebolesne i stabilne tyłostopie. Jako że brak dolegliwości bólowych jest istotniejszy niż pełen zakres ruchu, u niektórych pacjentów można podjąć decyzję o wykonaniu usztywnienia. Podstawowymi wskazaniami są:

  • bolesne, zaawansowane zwyrodnienia w obrębie stawów stopy;
  • niektóre złamania kości w obrębie stopy;
  • artropatia Charcota;
  • różnego rodzaju deformacje tyłostopia;
  • wady architektury stopy o słabej podatności na korekcję metodami zachowawczymi;
  • stopa końsko-szpotawa u osób dorosłych;
  • niestabilność stawu skokowego.

A także wszelkie inne patologie, które negatywnie oddziałują na biomechanikę kończyny w chodzie. Decyzję o wykonaniu omawianego zabiegu podejmuje lekarz ortopeda po zapoznaniu się ze stanem zdrowia i funkcjonalnością oraz po wykonaniu badań RTG stawu skokowego.

Artrodeza podskokowa – rehabilitacja

Po wykonaniu artrodezy podskokowej pacjent bezwzględnie powinien zapisać się na rehabilitację ruchową. Dzięki temu szybko powróci do maksymalnej możliwej sprawności, a także nauczy się funkcjonować z ograniczeniem ruchomości w stopie. Dla doboru metod fizjoterapeutycznych ważne jest, czy artrodeza była wykonywana artroskopowo, czy może metodą otwartą. Im bardziej inwazyjna procedura, tym dłuższe gojenie i okres powrotu do pełnej sprawności.
Rehabilitacja ruchowa obejmuje zarówno działania manualne (masaż tkanek głębokich, terapia punktów spustowych, mobilizacje stawów, które nie były operowane), jak i indywidualnie dobrane ćwiczenia. Bardzo dobrze sprawdzi się kinesiotaping jako uzupełnienie wizyty fizjoterapeutycznej, zaś w początkowych stadiach gojenia po operacji warto wykupić pakiet zabiegów z zakresu laseroterapii wysokoenergetycznej lub magnetoterapii. Okres rekonwalescencji trwa 3-6 miesięcy, w zależności od wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta.

Dodatkowo, w celu wspomagania procesu gojenia się tkanek zaleca się odpowiednio dobraną suplementację, m.in.:

Życie po artrodezie podskokowej

Trwałe zespolenie dwóch sąsiadujących ze sobą kości sprawia, że utracona zostaje ruchomość, jednakże ból ulega złagodzeniu. Ma to swoje wady i zalety. Pacjent może bezboleśnie funkcjonować, jednak bez możliwości wykorzystywania pełnego zakresu ruchomości w stopie. Co się z tym wiąże, nie będzie mógł uprawiać niektórych sportów i może odczuwać pewne ograniczenia. Właśnie dlatego (zwłaszcza u pacjentów młodych) artrodeza podskokowa powinna być ostatecznością. Wdraża się ją wówczas, gdy wszystkie inne metody leczenia zachowawczego zawiodły i nie ma dla niej alternatywy chirurgicznej.

Wizyta u fizjoterapeuty