Złamanie kości nadgarstka to bardzo częsty problem spotykany w ortopedii. Szacuje się, że jest wręcz drugą pod względem częstości występowania grupą złamań i jednocześnie najczęstszą kontuzją w miejscu pracy. Zazwyczaj do tego typu urazu dochodzi w momencie upadku i podparcia się dłonią, aby zaasekurować go. Złamania w obrębie ręki zawsze wymagają starannej fizjoterapii wprowadzonej jak najszybciej.

Złamanie kości nadgarstka

Ryc. 1. Zdjęcie RTG jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się na rehabilitację po złamaniu kości nadgarstka (złamanie kości główkowatej). Zdjęcie lewe w projekcji AP, zdjęcie prawe w projekcji LAT.

Złamanie kości nadgarstka – przyczyny

Do złamania kości nadgarstka dochodzi przeważnie w momencie upadku, gdy osoba poszkodowana podpiera się dłonią, aby zmniejszyć konsekwencje tego upadku. Niestety rezultaty są odwrotne – niemal zawsze dochodzi do uszkodzenia struktur ręki. Wypadki samochodowe, motocyklowe, kontuzje podczas uprawiania sportu, upadki z wysokości czy też osteoporoza także mogą przyczyniać się do tego typu złamań.

Ciekawostką jest, że spośród wszystkich kości nadgarstka, najczęściej złamaniu ulega kość łódeczkowata. Uraz ten w większości przypadków dotyczy mężczyzn pomiędzy 20. a 40. rokiem życia, rzadziej spotyka się go u dzieci. Kość łódeczkowata łączy bliższy i dalszy szereg kości nadgarstka, dlatego uważana jest za kluczową dla jego stabilności. Skręcenie kości łódeczkowatej wpływa na rotację całego bliższego szeregu kości nadgarstka, zaś jej złamanie także nie pozostaje bez konsekwencji.

Złamanie kości nadgarstka – objawy

Nadgarstek stanowi kluczowy element prawidłowej czynności całej kończyny górnej. Jego ruchomość wpływa na właściwe ustawienie ręki podczas chwytania oraz wykonywania innych czynności dnia codziennego. Stabilizacja nadgarstka pozwala natomiast przenosić siły towarzyszące podnoszeniu, ciągnięciu, pchaniu różnych przedmiotów. Złamania kości nadgarstka negatywnie oddziałują na biomechanikę stawów tej okolicy, a więc i całą ruchomość oraz sprawność. Klasyczne objawy złamania nadgarstka to:

  • zniesienie ruchomości ręki, podczas gdy próby wykonania ruchu nadgarstkiem wywołują silny, ostry, dobrze zlokalizowany ból;
  • zaczerwienienie i obrzęk kontuzjowanej okolicy;
  • nierzadko zniekształcenie stawu, a więc zmiana jego zarysu – zwłaszcza gdy kość jest przemieszczona lub gdy jednocześnie doszło do zwichnięcia któregokolwiek stawu tej okolicy.

Przy złamaniach nieprzemieszczonych zdarza się, że objawy mogą przypominać klasyczne stłuczenie, dlatego uraz bywa bagatelizowany. Niestety brak podjęcia odpowiednich działań terapeutycznych sprawia, że ból przyjmie charakter przewlekły i będzie często odzywał się w przyszłości, np. w momencie przeciążenia ręki czy nawet na zmianę pogody.

Diagnostyka złamania kości nadgarstka

Złotym standardem diagnostyki wszelkiego rodzaju złamań kości jest badanie rentgenowskie (RTG). Na zdjęciu RTG zaobserwować można pęknięcia, złamania, przemieszczenia kości, a także ewentualne przesunięcie się powierzchni stawowych względem siebie. Pozwala to na dobór optymalnych metod leczniczych.

Złamanie kości nadgarstka – leczenie

W procesie usprawniania pod uwagę należy wziąć tendencję ręki do szybkiego wytwarzania trwale usztywniających blizn. Wczesny ruch stymuluje zrost kostny, poprawia ukrwienie, uelastycznia tworzące się blizny lub zapobiega tworzeniu się zrostów w obrębie tkanek miękkich. W większości przypadków ortopeda zakłada gips lub zleca specjalną, usztywniającą ortezę (coraz częściej wybierane jest to drugie rozwiązanie) na okres 4-6 tygodni. Złamania goją się z reguły bez większych powikłań, a rehabilitacja ruchowa prowadzona po zdjęciu gipsu pozwala na szybki powrót do pełnej sprawności. Podstawą rehabilitacji jest terapia manualna, np. metodą Kaltenborn-Evjenth, która przywraca ruchomość usztywnionych stawów. Techniki manipulacji i mobilizacji stawowych poprzedzane są opracowaniem tkanek miękkich, np. poprzez masaż tkanek głębokich czy masaż funkcyjny. Przy urazach dłoni i nadgarstka dobre rezultaty rozluźniające i przekrwienne daje też suche igłowanie.

W celu wspomagania procesu gojenia się tkanek zaleca się odpowiednio dobraną suplementację, do której zalicza się m.in.:

Złamania kości ręki i nadgarstka kwalifikujące się do leczenia operacyjnego to przede wszystkim:

  • wszelkie złamania otwarte;
  • złamania z przemieszczeniem i rozwałkowaniem;
  • złamania spiralne z przemieszczeniem;
  • złamania śródstawowe z przemieszczeniem;
  • złamania związane z utratą części tkanki kostnej, złamania mnogie.

Wówczas wykonuje się chirurgiczne nastawienie i zespolenie kości, po czym zakłada się gips na 4-6 tygodni. Po jego zdjęciu można wdrożyć rehabilitację.

Umów wizytę w Centrum Fizjoterapeuty