Ból stopy to dolegliwość, która może mieć wiele przyczyn. Pojawia się zarówno w spoczynku, jak i po intensywniejszym wysiłku fizycznym, może mieć różny charakter i intensywność. Szczegółowa diagnostyka (często poparta badaniami obrazowymi) jest niezbędna, aby móc wdrożyć optymalne leczenie.

Ból stopy

Ryc.1. Zdjęcie RTG stóp (na stojąco) jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się z bólem stopy.

Ból stopy – przyczyny i objawy

Możliwe przyczyny bólu stopy wraz z objawami klinicznymi mogą być następujące:

  • dna moczanowa – silny, ostry ból dotyczy głównie stawu śródstopno-paliczkowego palucha. Nasila się w ciągu najbliższych godzin i jest wręcz trudny do zniesienia. Towarzyszą mu obrzęk, zaczerwienienie i łuszczenie skóry nad zajętym stawem, choć nierzadko pojawiają się też objawy ogólnoustrojowe;
  • paluch koślawy – ból pojawia się w przednio-przyśrodkowej części przodostopia oraz podczas prób poruszania paluchem. Towarzyszy temu tkliwość palpacyjna i deformacja palucha;
  • modzele i odciski – zmiany na podeszwie stopy, powodujące ból podczas obciążania ich, a więc przy chodzeniu, bieganiu lub staniu;
  • złamania kości stopy – mogą to być zarówno świeże złamania, jak i przestarzałe. W pierwszym przypadku ból jest silny i uniemożliwia obciążanie stopy, w drugim zaś może mieć charakter rozlany i nasila się podczas aktywności;
  • zapalenie rozcięgna podeszwowego (tzw. ostroga piętowa) – dolegliwości bólowe pojawiają się między palcami, a piętą od strony podeszwowej, nie ustępują mimo odciążania stopy. Towarzyszą temu objawy wskazujące na stan zapalny;
  • skręcenie lub zwichnięcie stawów stopy – przy zwichnięciach i ciężkich przypadkach skręceń dochodzi do deformacji kontuzjowanego stawu. W lekkich przypadkach pojawia się ostry ból, nasilający się podczas ruchów w danym stawie oraz tkliwość palpacyjna;
  • wady stóp, np. płaskostopie poprzeczne – ból zwykle jest tępy i pojawia się po dłuższym obciążeniu stopy. Nie ma charakteru zapalnego;
  • neuropatia cukrzycowa – pojawia się pieczenie, mrowienie, drętwienie stopy, palce mogą ustawiać się młotkowato. Na podeszwie stopy pojawiają się zmiany skórne.

Do innych, mniej poważnych przyczyn bólu stopy zalicza się natomiast:

  • zbyt długie chodzenie w niewygodnym obuwiu;
  • dłuższe stanie w jednej pozycji lub intensywna aktywność fizyczna (wędrówki górskie, bieganie, gry zespołowe itd.);
  • uraz mechaniczny takie jak np. uderzenie się w stopę o kant mebla.

Jeśli jednak ból stopy ma tendencję do nawracania pomimo właściwego obuwia, jest uporczywy lub przewlekły, warto skonsultować się z ortopedą i fizjoterapeutą.

Diagnostyka bólu stopy

Podstawą diagnostyki bólów stopy jest RTG. Badanie pozwala z dużą dokładnością uwidocznić ewentualne złamania i pęknięcia kości, jak również pozwala ocenić ułożenie poszczególnych stawów stopy. Jeśli pojawia się podejrzenie patologii tkanek miękkich, zaleca się wykonanie USG lub tomografii komputerowej. Dodatkowo, fizjoterapeuta w swoim gabinecie może wykonać szereg testów funkcjonalnych, które uzupełniają rozpoznanie określonych jednostek chorobowych. Przykładowe testy:

  • test Grifki – ocenia objawy stopy poprzecznie płaskiej;
  • test Strunsky’ego – prowokuje objawy metatarsalgii (nerwiak Mortona);
  • test przesuwania palucha – bada niestabilność w stawie śródstopno-paliczkowym palucha;
  • chwyt Gansslena – różnicuje bóle przodostopia, które mogą wynikać m.in. z neuralgii Mortona oraz podrażnienia torebek stawowych.

Bardzo ważnym elementem diagnostyki jest wywiad z pacjentem. Charakterystyka objawów znacznie zawęża obszar poszukiwań możliwych przyczyn problemu.

Ból stopy – leczenie

Bóle stopy leczy się przyczynowo. Przy cukrzycy konieczna jest stabilizacja choroby i regularne monitorowanie poziomu glikemii, zaś przy dnie moczanowej podstawą jest odpowiednio skomponowana dieta. Wszelkie problemy związane z urazami kostno-stawowymi, przeciążeniami czy uszkodzeniami tkanek miękkich w obrębie stopy leczy się drogą rehabilitacji. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na regularne rozluźnianie stóp (np. hydromasaże, masaże wałkiem drewnianym, wałkiem wieloigłowym lub rollerem), noszenie wygodnego i dobrze dopasowanego obuwia, częste chodzenie boso po różnym podłożu oraz korekcję wad postawy, które nasilają dolegliwości w obrębie stóp.

Umów wizytę w Centrum Fizjoterapeuty