Przepuklina krążka międzykręgowego to patologiczna sytuacja, w której dochodzi do pęknięcia pierścienia włóknistego i wysunięcia się jądra miażdżystego na zewnątrz. W konsekwencji może ono uciskać na struktury nerwowe znajdujące się w kanale kręgowym, co generuje różnego rodzaju objawy neurologiczne. W diagnostyce i leczeniu problemu uczestniczą: ortopeda, neurolog oraz fizjoterapeuta.
Przepuklina krążka międzykręgowego – przyczyny
Krążek międzykręgowy to okrągła, spłaszczona struktura zlokalizowana pomiędzy wszystkimi kręgami kręgosłupa. Składa się z wytrzymałego, kolagenowego pierścienia włóknistego, wewnątrz którego centralnie znajduje się jądro miażdżyste, swoim wyglądem przypominające galaretkę. Jeśli z różnych przyczyn dojdzie do przerwania ciągłości pierścienia włóknistego, jądro miażdżyste może stopniowo wysuwać się na zewnątrz, uciskając okoliczne struktury. Właśnie taką sytuację określa się jako przepuklina międzykręgowa. Jeśli jądro miażdżyste zaczyna przemieszczać się ku obwodowi, jednak jeszcze nie dojdzie do przerwania pierścienia włóknistego, mówi się o wypuklinach.
Do powstania przepukliny może dojść zarówno wskutek nagłego urazu, np. przy wypadku samochodowym czy upadku z wysokości, jak i w sytuacji przewlekłej, przy czym drugi przypadek obserwuje się znacznie częściej. Ryzyko przepuklin kręgosłupa wzrasta wraz z wiekiem, ponieważ głównym czynnikiem ich pojawiania się jest sumowanie się przeciążeń. Te zaś pojawiają się np. przy siedzącym trybie życia lub wysoce ryzykownych sportów wymagających ponadprzeciętnej mobilności kręgosłupa (np. gimnastyka artystyczna).
Ryzyko przepuklin wzrasta też przy nadwadze i otyłości, a także przy odwodnieniu krążków międzykręgowych. Odwodnienie następuje szybko zwłaszcza przy siedzącym trybie życia, ponieważ uważa się, że krążki międzykręgowe działają na zasadzie gąbki. Muszą być obciążane i odciążane, aby mogły chłonąć wodę. Jeśli są wyłącznie odciążane (np. częstym leżeniem, brakiem aktywności, oszczędzaniem się) lub tylko obciążane (np. przez zwiększoną masę ciała lub długotrwałe przyjmowanie wymuszonej pozycji), dojdzie do ich stopniowej hydratacji.
Przepuklina krążka międzykręgowego – objawy
Obraz kliniczny przepukliny krążka międzykręgowego może różnić się w zależności od tego, w jakim stopniu jądro miażdżyste uciska korzenie nerwowe oraz od tego, którego segmentu kręgosłupa dotyczy przepuklina. Jeśli pojawia się ona w odcinku szyjnym, typowe będą np. zawroty głowy, rwa ramienna, drętwienie dłoni. Z kolei przy przepuklinie w odcinku lędźwiowo-krzyżowym pojawia się często rwa kulszowa, rwa udowa, przeczulica kończyny dolnej czy opadanie stopy.
Wysoce niepokojącymi objawami są zwłaszcza: nagła utrata siły mięśniowej kończyny, duszności, silne zawroty głowy, nietrzymanie moczu i stolca. Wówczas najczęściej pojawia się konieczność wykonania zabiegu chirurgicznego. Dokładny obraz kliniczny omawianego problemu zależy też od tego, czy jednocześnie występuje kręgozmyk lub inny problem kręgosłupa.
Diagnostyka przepukliny krążka międzykręgowego
Podstawą diagnostyki każdej przepukliny krążka międzykręgowego jest rezonans magnetyczny. Uwidoczni on z dużą dokładnością zarówno położenie kręgów, jak i samych krążków międzykręgowych. Takiej możliwości nie ma na podstawie badania RTG – uwidacznia ono wyłącznie struktury kostne, a więc kręgi.
Przepuklina krążka międzykręgowego – leczenie
Leczenie przepukliny krążka międzykręgowego często odbywa się zachowawczo i to z bardzo dobrymi rezultatami. Udowodniono naukowo, że przepukliny mają tendencję do samoistnego cofania się. Co ciekawe, im są one większe, tym większą mają na to szansę. Dlatego jeśli nie występują objawy alarmujące, wręcz wymuszające operację, warto skupić się na leczeniu farmakologicznym przez około 12 miesięcy. Aby przepuklina miała szansę na cofnięcie się, należy stworzyć jej ku temu odpowiednie warunki. Przede wszystkim należy rozluźnić zbyt spięte mięśnie za pomocą suchego igłowania, masażu tkanek głębokich lub terapii punktów spustowych, a następnie na tak przygotowaną bazę nałożyć indywidualnie dobrane ćwiczenia. Pacjent musi wykonywać je codziennie samodzielnie w domu.
Zobacz również: Przepuklina kręgosłupa rehabilitacja.
Należy także pamiętać, aby przy przepuklinach odcinka lędźwiowo-krzyżowego nie rozluźniać nadmiernie okolic grzbietu. Przeciwwskazane są choćby masaże tej okolicy, ponieważ istnieje wówczas spore ryzyko pogłębienia niestabilności kręgosłupa i jeszcze większego wysuwania się jądra miażdżystego na zewnątrz.
Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, lekarz może podjąć decyzję o mikrodiscektomii. To zabieg wykonywany w znieczuleniu miejscowym, polegający na wycięciu wystającej części jądra miażdżystego, wskutek czego przestanie ono uciskać na struktury nerwowe. Po operacji konieczna jest jednak rehabilitacja, aby nie doszło do ponownego wysuwania się jądra miażdżystego.
Zostaw komentarz