Discektomia kręgosłupa lędźwiowego zgodnie z definicją jest zabiegiem operacyjnym, polegającym na usunięciu nieprawidłowych części krążka międzykręgowego, który uciska na rdzeń kręgowy lub nerwy rdzeniowe powodując szereg dolegliwości.

Discektomia kręgosłupa lędźwiowego

Cel zabiegu

Celem zabiegu jest leczenie przepukliny krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym, co jest częstą przyczyną bólu w tej okolicy z promieniowaniem do kończyn dolnych. Jeśli przyczyną bólu lędźwiowego jest właśnie przepuklina, skuteczność discektomii podaje się w granicach 80-95%. Discektomię można wykonać również celem eliminacji objawów przetrwałego zespołu bólowego (FBS). Charakteryzuje się on występowaniem opornego na leczenie bólu. Należy wiedzieć, że zabieg ten stanowi traumatyczne doświadczenie dla kręgosłupa, dlatego ryzyko powikłań sięga od 1% do 10%.

Powikłania discektomii

Do powikłań należą:

  • krwawienie nadtwardówkowe, podtwardówkowe lub okołokręgosłupowe;
  • zakażenie i ropień;
  • odnerwienie mięśni przykręgosłupowych;
  • zaburzenia seksualne;
  • uszkodzenie naczyń krwionośnych;
  • niestabilność stawu międzykręgowego;
  • powikłania związane ze znieczuleniem ogólnym;
  • utworzenie pseudoprzepukliny oponowej.

Powodzenie zabiegu polega na odbarczeniu przepukliny krążka o charakterze ekstruzji, protruzji lub uwypuklenia uogólnionego, które uważa się za przyczynę objawów. Oznacza to, że zewnętrzna warstwa pierścienia włóknistego musi zostać przynajmniej częściowo zachowana.

Discektomia kręgosłupa lędźwiowego

Jeśli leczenie zachowawcze przez co najmniej 6 tygodni nie daje rezultatów, należy wykonać badanie MR, które zakwalifikuje pacjenta do discektomii otwartej lub przezskórnej.

Ogniskowa przepuklina bez wycieku lub z minimalnym wyciekiem bez wolnego fragmentu lub niejednoznaczne uwypuklenie kwalifikują pacjenta do zabiegu przezskórnego. Z kolei obecność wolnych fragmentów, stenozy czy przepukliny ponad 2 mm poniżej blaszki granicznej wymusza zastosowanie metody otwartej. Znacznie częściej podejmuje się jednak zabieg metodą przezskórną.

Automatyczna przezskórna discektomia lędźwiowa

Jest techniką mniej inwazyjną niż discektomia chirurgiczna. Po raz pierwszy opisano ją w 1985 roku, a sam zabieg spowodował duży postęp w porównaniu z wcześniejszymi próbami przezskórnego usunięcia jądra miażdżystego, wykonywanymi ręcznie z użyciem instrumentów.

Pacjenci będący kandydatami do discektomii przezskórnej są najczęściej tymi, którzy zostali zakwalifikowani jako chorzy z mniejszym nasileniem choroby krążka międzykręgowego z punktu widzenia leczenia chirurgicznego. Najlepsi kandydaci to osoby młode, atletycznie zbudowane, u których przepuklina lub wypuklina znajduje się na jednym poziomie.

Metodyka

Podczas zabiegu wykorzystuje się głowicę wyposażoną w posuwisto-wrotną tnącą igłę, do której podłączone jest urządzenie próżniowe. Ułatwia to usunięcie materiału jądra miażdżystego i co najważniejsze, pozwala na zastosowanie średnicy kaniuli 2 mm, a więc podobnej do średnicy igły.

Pacjent otrzymuje wkłucie dożylne i profilaktyczną dawkę antybiotyku, znajduje się przy tym w leżeniu na boku. Na skórze chirurg maluje linię równoległą do przestrzeni międzykręgowych, aby zaznaczyć przewidywaną drogę wejścia trokaru do tarczy międzykręgowej. Następnie nastrzykuje tkanki lidokainą wprowadza przez nacięcie w skórze giętki trokar. Tym sposobem dokonuje niezbędnych czynności.

Przeciwwskazania do zabiegu

Do głównych przeciwwskazań do wykonania operacji należą:

  • brak odpowiedniego leczenia zachowawczego;
  • objaw próżniowy;
  • niestabilność segmentu kręgosłupa;
  • zapalenie kręgów;
  • sekwestracja krążka;
  • choroba zwyrodnieniowa znacznego stopnia;
  • niezgodność bólu wywołanego podczas dyskografii.

Skutki braku rehabilitacji

Okres po urazie lub operacji cechuje się różnie wyrażonym stanem nieczynności, często nieprawidłowo nazywanym unieruchomieniem. Osoby po discektomii mogą unikać rehabilitacji, co wiąże się głównie z oporem psychicznym i nieuzasadnionymi obawami. Oszczędzają oni ruchy i często długotrwale leżą.

Następstwem tego jest pojawienie się wielu niekorzystnych zjawisk ogólnoustrojowych, takich jak pogorszenie stanu krążenia krwi, a w efekcie niedotlenienie tkanek i narządów oraz tendencja do zakrzepów. Dodatkowo zmniejsza się wydolność układu oddechowego, a zwiększa podatność na zakażenia dróg moczowych poprzez upośledzenie czynności nerek. Zmniejszonej perystaltyce jelit towarzyszą zaparcia i znacznie częściej odnotowuje się stany depresyjne. Rana po operacji z powodu osłabionego krążenia goi się gorzej, może dojść do ograniczenia ruchomości kręgosłupa i przykurczu mięśni.

Skutki braku rehabilitacji:

  • rozedma płuc, zapalenie płuc, zakrzepica żylna;
  • opóźnienie gojenia się ran pooperacyjnych;
  • spadek odporności, a tym samym zwiększenie podatności na infekcje;
  • wzrost ciśnienia tętniczego krwi;
  • powstanie bólu przewlekłego, trudnego do leczenia w późniejszym etapie;
  • niekorzystny wpływ na psychikę pacjenta;
  • opóźnienie powrotu do pełnego zdrowia i tym samym wydłużenie czasu hospitalizacji;
  • zwiększenie kosztów pobytu pacjenta w szpitalu.

Dlatego ważne jest, aby pacjent, który jest po zabiegu operacyjnym w rejonie kręgosłupa odbył stosowną fizjoterapię pozwalającą szybko i bezpiecznie wrócić do pełnego funkcjonowania.