Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej uznaje się za jeden z najczęstszych urazów występujących u dzieci, choć może pojawić się również w dorosłym życiu. Jest konsekwencję urazu bezpośredniego lub pośredniego i zawsze wymaga odpowiedniego zabezpieczenia oraz nastawienia odłamów, jeśli nie są one kompatybilne. Odpowiednio prowadzona rehabilitacja ruchowa zapewnia natomiast szybki powrót do sprawności.

Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej

Ryc. 1. Zdjęcie RTG jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się na rehabilitację po złamaniu nadkłykciowym kości ramiennej. Zdjęcie lewe w projekcji AP (przód- tył), zdjęcie prawe w projekcji LAT (bok).

Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej – przyczyny

Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej jest niezwykle częstym typem złamania w obrębie nasady dalszej kości ramiennej. Zdecydowana większość pacjentów, u których dochodzi do tego typu kontuzji, wymaga repozycji odłamów. Szacuje się, że takie złamania stanowią 3–7% wszystkich złamań wieku dziecięcego i jednocześnie aż 50% wszystkich urazów tej okolicy. U osób dorosłych wartości te są jednak niższe.

Najczęściej mechanizm złamania nadkłykciowego kości ramiennej powstaje wskutek upadku na wyprostowaną w stawie łokciowym kończynę górną, co stanowi aż 70% wszystkich możliwych przyczyn. Inne przyczyny to:

  • upadek poziomy – 9%;
  • upadek podczas jazdy na rowerze – 7%;
  • wypadki komunikacyjne – 3%;
  • upadek na rolkach – 2%.

Podczas upadku na wyprostowaną w stawie łokciowym kończynę górną nasada dalsza kości ramiennej pozbawiona jest dodatkowego wzmocnienia przez więzadła, torebkę stawową i otaczające mięśnie. Stwarza to szczególne zagrożenie dla okolicy nadkłykci. Przy takim ustawieniu kończyny wyrostek łokciowy uderza bezpośrednio w blaszkę przynasady kości ramiennej, powodując jej złamanie.

Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej – objawy

Objawy nadkłykciowego złamania kości ramiennej są charakterystyczne dla ogólnego obrazu klinicznego złamań. U pacjenta pojawiają się:

  • silne dolegliwości bólowe, wzmacniające się podczas prób poruszania kończyną górną w stawie łokciowym;
  • utrata zakresu ruchomości w stawie łokciowym, niemożność wykonania w nim zgięcia i wyprostu, a także rotacji przedramienia;
  • obrzęk, zaczerwienienie, opuchlizna w okolicy złamania;
  • niekiedy zniekształcenie zarysu stawu łokciowego (zwłaszcza gdy jednocześnie pojawia się jego zwichnięcie).

Tego typu złamaniu bardzo często współtowarzyszy osiowe zgięcie i skrócenie tkanki kostnej. Jako że w tej okolicy przebiega nerw łokciowy, nerw pośrodkowy, nerw promieniowy i liczne naczynia krwionośne, także one mogą ulec uszkodzeniu.

Diagnostyka złamania nadkłykciowego kości ramiennej

Złotym standardem diagnostyki złamania nadkłykciowego kości ramiennej jest badanie RTG. Pozwala z dużą dokładnością uwidocznić zarówno samo złamanie, jak i ustawienie powierzchni stawowych względem siebie czy ewentualne ukruszenia tkanki kostnej. Jeśli istnieje podejrzenie urazu tkanek miękkich, dodatkowo zleca się rezonans magnetyczny bądź tomografię komputerową. Prawidłowo wykonane zdjęcia rentgenowskie powinny obejmować okolicę złamania w 2 projekcjach – AP i bocznej.

Złamanie nadkłykciowe kości ramiennej – leczenie

Metody leczenia nieoperacyjnego złamania nadkłykciowego kości ramiennej obejmują repozycję tego złamania z unieruchomieniem zewnętrznym lub zastosowanie bezpośredniego wyciągu szkieletowego. Jeśli u pacjenta jednocześnie doszło do całkowitego lub rotacyjnego przemieszczenia odłamów kostnych, konieczne staje się leczenie operacyjne. Jego podstawowym celem jest uzyskania stabilnej repozycji. Spośród metod leczenia operacyjnego największą popularność zyskała przezskórna stabilizacja drutami Kirschnera.

W nadkłykciowym złamaniu kości ramiennej obserwuje się stosunkowo duży odsetek powikłań, których przyczyną zazwyczaj są trudności w nastawieniu lub wtórne przemieszczenia odłamów. Do tych powikłań należą m.in. zrosty nieprawidłowe, uszkodzenie pni naczyniowo-nerwowych i przykurcz stawu.

Umów wizytę w Centrum Fizjoterapeuty