Artroskopia stawu skokowego to operacja ortopedyczna wykonywana za pomocą dwóch niewielkich nacięć w obrębie stawu skokowo-goleniowego, której celem jest naprawa uszkodzonych tkanek, np. podczas urazów chrząstki stawowej bloczka kości skokowej. Jej wykonaniem zajmuje się chirurg ortopeda, natomiast po zabiegu konieczna jest rehabilitacja.
Artroskopia stawu skokowego – na czym polega?
Przed wykonaniem zabiegu problem pacjenta jest bardzo dobrze diagnozowany. Wykonuje się szereg testów funkcjonalnych i obrazowych, w tym USG stawu skokowego, RTG oraz rezonans magnetyczny. Zabieg rozpoczyna się znieczuleniem pacjenta. Najczęściej artroskopię stawu skokowego wykonuje się w znieczuleniu podpajęczynówkowym, czyli za pomocą zastrzyku do kręgosłupa, który znieczula jedną lub obie kończyny dolne. Następnie chirurg wykonuje kilka niewielkich nacięć (około 1 cm jeden), przez które wprowadza do tkanek pacjenta wąskie, sztywne narzędzia chirurgiczne. Artroskop wyposażony jest w kamerę i źródło światła, dzięki czemu lekarz bez otwierania ciała pacjenta dobrze wie, co robi.
Za pomocą wprowadzonych do ciała narzędzi można wykonać np. rekonstrukcję więzadeł czy usunąć ciała obce znajdujące się w stawie. Podczas artroskopii można także wypełnić ubytki kostne, np. metodą rekonstrukcji chrzęstno-kostnej BIOR. Artroskopia stawu skokowego trwa maksymalnie do 2 godzin, po czym rany są zszywane, a szwy zdejmowane po 14-18 dniach. Pacjent przebywa w szpitalu 1-2 doby.
Artroskopia stawu skokowego – wskazania
Artroskopia może być diagnostyczna bądź operacyjna. W praktyce jedynym właściwym wskazaniem do artroskopii diagnostycznej są dolegliwości bólowe lub inne objawy zaburzające funkcję stawu skokowego (obrzęki, przeskakiwania, utykanie, uczucie niestabilności) nie reagujące na leczenie zachowawcze prowadzone przez okres 3-6 miesięcy. Z kolei artroskopia operacyjna wskazana jest w następujących przypadkach:
- oczyszczenie uszkodzonej chrząstki stawowej i zmienionych chorobowo tkanek miękkich tzw. konflikt tkanek miękkich (zwłaszcza: przerośnięta maziówka, zrosty wewnątrzstawowe, pogrubiałe blizny w okolicy więzadeł itp.)
- wolne, obce ciała w obrębie stawu;
- złamania śródstawowe;
- zrosty w jamie stawu;
- martwica chrzęstno-kostna;
- wyrośla kostne (konflikt na tle zmian kostnych);
- zmiany chrzęstno-kostne kości skokowej i/lub kości piszczelowej;
- zapalenie stawu skokowego.
Nieco rzadziej artroskopię można wykonać jako element przygotowania do artrodezy stawu skokowego, a także w trakcie repozycji złamań przezstawowych stawu skokowego pod kontrolą artroskopu. Artroskopia stawu skokowego może towarzyszyć takim operacjom jak rekonstrukcja więzadeł kostki bocznej i przyśrodkowej, rekonstrukcja więzozrostu piszczelowo-strzałkowego, chirurgiczne leczenie złamania kostek goleni, usztywnienie stawu skokowego, uwolnienie ścięgien okołostawowych.
Zalecenia po artroskopii stawu skokowego
Bezpośrednio po operacji w ranie umieszcza się dren, który ułatwi odpływ krwi i wysięków do specjalnego pojemnika. To okres rekonwalescencji i powrotu do stosunkowo dobrego samopoczucia. Dren usuwa się po 2 dniach. Już na oddziale szpitalnym wdraża się pierwsze ćwiczenia, głównie przeciwzakrzepowe i przeciwobrzękowe, prowadzone pod okiem fizjoterapeuty. Nie należy samodzielnie, bez przeszkolenia wstawać z łóżka, aby uniknąć upadku i powikłań. Rana może być bolesna przez kilka tygodni. Początkowo podczas chodzenia należy wspierać się kulą ortopedyczną. Instruktaż chodzenia o kuli przeprowadza fizjoterapeuta jeszcze na etapie szpitalnym.
Rehabilitacja po artroskopii stawu skokowego
Właściwa rehabilitacja powinna rozpocząć się z momentem zdjęcia szwów, czyli maksymalnie po 18 dniach od zabiegu. Podczas spotkań z fizjoterapeutą wykonywana jest m.in. terapia manualna, mobilizacja blizny i terapia tkanek miękkich. Wszystko może być uzupełniane aplikacjami kinesiotapingu. Ponadto pacjent wykonuje specjalne ćwiczenia wzmacniające i rozciągające, dobrane indywidualnie do jego potrzeb i okresu po operacji. Mają one na celu m.in. przywrócenie balansu mięśniowego w kończynie dolnej oraz reedukację chodu. W późniejszym czasie ogromne znaczenie ma trening dynamiczny i trening propriocepcji.
Zobacz również: Propriocepcja – dlaczego jest tak ważna w fizjoterapii.
Czas trwania rehabilitacji wynosi 3-8 miesięcy, w zależności od wielu czynników (wiek, sprawność fizyczna przed operacją, stosowanie się do zaleceń, masa ciała i inne). Jeśli nie ma powikłań zdrowotnych, a operacja została wykonana prawidłowo, rokowania są dobre. Aby powrócić do pełnej sprawności niezbędna jest jednak rehabilitacja pod opieką doświadczonego fizjoterapeuty.
Zostaw komentarz