Rehabilitacja ręki po złamaniu kości promieniowej jest niezwykle ważna w procesie powrotu do zdrowia i pełnej sprawności. Zwłaszcza jeśli konieczna była stabilizacja odłamów za pomocą płytki. Należy wiedzieć, że złamania w obrębie dystalnej części kości promieniowej są najczęściej występującym urazem kończyny górnej, a nierzadko towarzyszą im uszkodzenia kości nadgarstka.
Rehabilitacja ręki po złamaniu kości promieniowej – etapy
Proces rehabilitacji po złamaniu kości promieniowej zawsze powinien być dobrany indywidualnie do potrzeb i możliwości pacjenta. Pod uwagę bierze się wiek, ogólny stan zdrowia, charakter, dokładną lokalizację i zaawansowanie złamania, a także ewentualną operację. Dlatego nie ma jednego, odgórnie ustalonego planu fizjoterapeutycznego. Poniżej przedstawiamy przykładowe etapy rehabilitacji dla standardowego złamania kości promieniowej wymagającego zespolenia.
I etap
Pierwszy etap ma na celu:
- zmniejszenie obrzęku pooperacyjnego;
- łagodzenie dolegliwości bólowych;
- przeciwdziałanie zakrzepom i powikłaniom pooperacyjnym;
- lepsze ukrwienie kończyny górnej, co przyspiesza procesy gojenia się.
W pierwszych dniach po operacji nastawienia odłamów najważniejsze jest unieruchomienie kończyny w specjalnym opatrunku lub na temblaku (rzadziej). Mimo tego należy poruszać palcami dłoni i w miarę możliwości wykonywać czynne ćwiczenia uruchamiające staw ramienny i staw łokciowy. Jeśli jest to możliwe można zastosować kinesiotaping, wybierając aplikację przeciwobrzękową. Sprawdzą się również zimne okłady (z pominięciem bezpośredniego przykładania ich do rany pooperacyjnej). Etap pierwszy kończy się zdjęciem szwów, co następuje po około 10-14 dniach.
II etap
Drugi etap rozpoczyna się mobilizacją blizny. Początkowo powinna być łagodna, niezbyt intensywna. W dalszym ciągu należy wykonywać ćwiczenia palców i pozostałych stawów kończyny górnej, z pominięciem nadgarstka. W zależności od przypadku fizjoterapeuta może wprowadzić ćwiczenia aktywujące nadgarstek, powinny być one jednak starannie dobrane, aby nie zakłócić zrostu kostnego. Zrost kostny tworzy się po około 5-6 tygodniach od operacji. Wówczas pacjenta kieruje się na kolejne badanie RTG. Jeśli potwierdzi ono uzyskanie zrostu kostnego, wdraża się właściwą fizjoterapię.
III etap
Po zdjęciu unieruchomienia i uzyskaniu zrostu kostnego stosuje się:
- masaż poprzeczny i masaż funkcyjny – aby zwiększyć ukrwienie kończyny górnej i aktywować mięśnie do pracy. Z dużym prawdopodobieństwem ulegną zanikowi, dlatego ważne są ćwiczenia;
- ćwiczenia zwiększające ruchomość w stawie – początkowo w pełnym zakresie bezbólowym pacjenta, następnie stopniowo zwiększające zakres ruchomości;
- terapię manualną – np. metodą Kaltenborn-Evjenth, która ma na celu zwiększenie zakresu ruchomości w stawie i działanie przeciwbólowe;
- ćwiczenia wzmacniające – po uzyskaniu pełnego lub niemal pełnego zakresu ruchomości możliwego do wykonania;
- kinesiotaping – jako formę dynamicznej stabilizacji i poprawy krążenia.
Metod fizjoterapeutycznych jest wiele, a doświadczony specjalista na jednej wizycie wykorzystuje kilka z nich. Każda wizyta u fizjoterapeuty kończy się „zadaniem domowym”, czyli kilkoma ćwiczeniami lub zadaniami, które pacjent powinien wykonywać samodzielnie w domu. Początkowo zaleca się 1-2 wizyty u fizjoterapeuty w tygodniu.
Rehabilitacja ręki po złamaniu kości promieniowej – co warto wiedzieć?
Wyjęcie metalowej płytki może nastąpić w różnym terminie, w zależności od rodzaju złamania. W przypadku osób młodych rekomenduje się jej całkowite wyjęcie, ponieważ wpływa ona na biomechanikę kończyny górnej. W przypadku osób starszych można rozważyć pozostawienie zespolenia. Standardowo płytkę wyjmuje się po około roku. Po operacji wyjęcia zespolenia należy ponownie udać się do fizjoterapeuty, aby zadbać o stabilność nadgarstka, siłę mięśniową oraz aby w bezpieczny sposób przyzwyczaić nadgarstek do nowych warunków.
Odpowiednio wykonany zabieg po złamaniu kości promieniowej umożliwia pełen powrót do aktywności fizycznej, a nawet do uprawiania sportu. Podczas rekonwalescencji warto suplementować kolagen, kwas hialuronowy i witaminę D, ponieważ związki te przyspieszają gojenie się uszkodzonych tkanek i wpływają pozytywnie na gęstość kości. Średni czas fizjoterapii po operacji wynosi 3-6 miesięcy.
Zostaw komentarz