Rehabilitacja po operacji haluksa jest obowiązkowym elementem powrotu do zdrowia i pełnej sprawności. Ominięcie jej może skutkować wytworzeniem się bolesnych zrostów w miejscu blizny, jak również rozwojem kompensacyjnych wad postawy dotyczących np. kolan czy kręgosłupa. Terapię powinien prowadzić doświadczony fizjoterapeuta ortopedyczny.

Rehabilitacja po operacji haluksa

Ryc.1. Zdjęcie RTG jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się po operacji haluksa w celu podjęcia rehabilitacji. Data wykonania badania obrazowego: 02.08.2023 r. – niepełny zrost kości.

Rehabilitacja po operacji haluksa

Ryc.2. Zdjęcie RTG jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, który zgłosił się po operacji haluksa w celu podjęcia rehabilitacji. Data wykonania badania obrazowego: 17.11.2023 r. – zrost kości.

Operacja haluksa – jak wygląda?

Operacja haluksa odbywa się w znieczuleniu ogólnym lub znieczuleniu podpajęczynówkowym. Polega na wykonaniu skośnego nacięcia, umożliwiającego odsłonięcie I kości śródstopia. Kość zabezpiecza się śrubą i następuje manewr obrotu struktury kostnej wraz z końcowym dokręceniem śruby oraz stabilizacją z wykorzystaniem dodatkowych elementów. Zakładane są szwy na 14 dni. To operacja jednodniowa, obarczona niskim ryzykiem powikłań.

Rehabilitacja po operacji haluksa – krok po kroku

Paluch koślawy (nazywany potocznie haluksem) jest dolegliwością przewlekłą. Leczenie zachowawcze opiera się na fizjoterapii, stosowaniu farmakologicznych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, aparatów korekcyjnych oraz wkładek ortopedycznych. Leczenie inwazyjne polega natomiast na chirurgicznej korekcji zmiany i jest wykonywane jako ostateczność, gdy metody zachowawcze zawiodą. Zawsze po operacji konieczna jest indywidualnie prowadzona rehabilitacja.

I etap rehabilitacji po operacji haluksa

Po operacji haluksa obowiązuje bezwzględny zakaz obciążania przodostopia przez okres 6 tygodni. W tym czasie najlepiej poruszać się przy pomocy kul ortopedycznych, jak również korzystać ze specjalnego obuwia ochronnego. Podczas chodzenia po płaskiej nawierzchni kolejność prezentuje się następująco: kule, noga operowana, noga nieoperowana. Podczas korzystania ze schodów wygląda to nieco inaczej: noga nieoperowana, kule, noga operowana przy wchodzeniu, a także kule, noga operowana, noga nieoperowana podczas schodzenia. We wczesnym okresie pooperacyjnym (6-8 tygodni) zaleca się usunięcie z podłóg dywaników, kabli, progów, aby zmniejszyć ryzyko potknięcia i upadku.

Objawowo można stosować zimne okłady, a także przyjmować Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), jeśli ból jest bardzo silny. To czas, w którym warto skonsultować się z fizjoterapeutą, aby ustalić dalszy plan postępowania. Przez pierwsze tygodnie wykonuje się ćwiczenia przeciwzakrzepowe i ćwiczenia czynne, poprawiające krążenie – unikając oczywiście ruchów palcami operowanej stopy. Przez cały okres rehabilitacji zaleca się suplementować kolagen, który przyspieszy gojenie się tkanek, a także kwas hialuronowy wpływający na odpowiednie nawilżenie. Dieta powinna być urozmaicona i zbilansowana.

II etap rehabilitacji po operacji haluksa

Po okresie unieruchomienia, czyli po około 6 tygodniach, wdraża się indywidualnie dobrane ćwiczenia. Wykonuje się je nawet 2 razy dziennie, dlatego schemat leczenia prezentuje się następująco: 2 x dziennie ćwiczenia w domu, 1 x w tygodniu wizyta u fizjoterapeuty. Ćwiczenia mogą już angażować palce operowanej stopy, a ich celem jest przede wszystkim poprawa ruchomości stawów, wzmocnienie mięśni i reedukacja chodu. Należy prowadzić mobilizację blizny oraz można korzystać z wkładek ortopedycznych. Ważne, aby dobrać je indywidualnie do pacjenta po przeprowadzeniu szczegółowej analizy budowy stopy.

Rehabilitacja po operacji haluksa – powrót do pełnej sprawności

Intensywna rehabilitacja trwa około 2-3 miesiące od momentu operacji. Po około 6 miesiącach większość lekarzy pozwala już pacjentkom na noszenie butów na wyższym obcasie. Jednak z puntu widzenia fizjoterapeutycznego, takie obuwie powinno być całkowicie odstawione, jako że jest głównym czynnikiem ryzyka nawrotu patologii. Dodatkowo, ma wiele innych, negatywnych oddziaływań na postawę i ludzkie zdrowie. Po odpowiednio prowadzonej rehabilitacji, możliwy jest powrót do uprawianych przed operacją aktywności fizycznych.

Umów wizytę w Centrum Fizjoterapeuty