Bolący bark może mieć wiele przyczyn, dlatego określanie dolegliwości pacjenta mianem zespołu bolesnego barku nie ma większego znaczenia medycznego. Nie wskazuje w żadnym stopniu na przyczyny bólu ani realną dolegliwość. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz ortopeda we współpracy z doświadczonym fizjoterapeutą.
Bolący bark – przyczyny
Ból barku najczęściej wynika z urazów i kontuzji tkanek znajdujących się w obręczy barkowej. Możliwe schorzenia związane z bólem barku to przede wszystkim:
- uszkodzenie stożka rotatorów – naderwanie lub przeciążenie mięśni tworzących pierścień rotatorów, czyli: mięśnia nadgrzebieniowego, mięśnia podgrzebieniowego, mięśnia podłopatkowego, mięśnia obłego mniejszego;
- zespół ciasnoty podbarkowej – uwięźnięcie struktur miękkich między wyrostkiem barkowym, a głową kości ramiennej;
- bark zamrożony – znaczne ograniczenie ruchomości stawu ramiennego wskutek nasilonego stanu zapalnego błony maziowej stawu i/lub obkurczenie torebki stawowej;
- podwichnięcie lub zwichnięcie stawu ramiennego – przesunięcie się powierzchni stawowych względem siebie bądź całkowita utrata ich kontaktu;
- zespół korzeniowy szyjny – zmiany zwyrodnieniowe kręgów szyjnych ze współistnieniem wypukliny jądra miażdżystego tej okolicy;
- rwa ramienna – promieniujący, ostry ból barku i kończyny górnej wskutek kompresji nerwu rdzeniowego w odcinku szyjnym;
- naciągnięcie, naderwanie, zerwanie lub po prostu przeciążenie mięśni okolicy obręczy barkowej;
- wady postawy – zwłaszcza klatka piersiowa kurza, klatka piersiowa lejkowata, plecy okrągłe lub kręcz szyi;
- uszkodzenie obrąbka stawu ramiennego typu SLAP – uszkodzenie przyczepu ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia w miejscu panewki oraz górnej części obrąbka stawowego;
- złamanie głowy kości ramiennej lub dystalnej części obojczyka.
Szczególna podatność barku na urazy i zmiany chorobowe o różnej etiologii wiąże się głównie z jego złożoną budową. Mianem barku potocznie określa się zbiór 4 stawów: staw ramienny, staw barkowo-obojczykowy, staw mostkowo-obojczykowego i staw łączący łopatkę ze ścianą klatki piersiowej. Części kostne barku łączą się natomiast za sobą tkankami miękkimi: mięśniami, torebkami stawowymi oraz wysoce rozbudowanym aparatem więzadłowym, tworząc anatomiczno-czynnościową jednostkę ruchową, o największym spośród wszystkich stawów człowieka zakresie ruchomości. Sprawia to, że staw ramienny jest wyjątkowo podatny na uszkodzenia o charakterze ostrym i przewlekłym.
Diagnostyka bolącego barku
Ból odczuwany w okolicy barku wymaga szczegółowej diagnostyki, nierzadko wieloetapowej i skomplikowanej, aby móc wystawić trafną diagnozę. Początkowo warto wykonać RTG lub tomografię komputerową tej okolicy, po czym zaleca się wykonanie szeregu testów neurologicznych i testów funkcjonalnych. Do najpopularniejszych testów funkcjonalnych dla stawu ramiennego zalicza się:
- test draśnięcia Apleya;
- test ciasnoty Neera;
- test Roosa;
- test Jobe’a;
- test Jerka;
- test Yergasona.
Warto również ocenić odcinek szyjny kręgosłupa, wykonując test Spurlinga. Dobór testów powinien być poprzedzony przeprowadzeniem szczegółowego wywiadu zdrowotnego z pacjentem.
Uzupełnieniem diagnostyki jest ocena zakresu ruchomości i siły mięśniowej kończyny górnej, jak również odcinka szyjnego i piersiowego kręgosłupa. Warto sprawdzić napięcie poszczególnych mięśni i ogólną postawę ciała pacjenta.
Bolący bark – leczenie
Terapia bolącego barku powinna oddziaływać na przyczyny bólu, dlatego zawsze dobierana jest indywidualnie do potrzeb pacjenta. W większości przypadków w zupełności wystarczy leczenie zachowawcze, czyli odpowiednio prowadzona fizjoterapia. Za pomocą m.in. terapii manualnej, masażu (np. masaż tkanek głębokich, masaż funkcyjny), indywidualnie dobranych ćwiczeń, suchego igłowania, kinesiotapingu fizjoterapeuta jest w stanie trwale wyeliminować problem pacjenta. Bardzo ważne jest jednak postępowanie domowe, a więc zmiana nawyków, prawidłowa ergonomia podczas treningów czy pracy oraz regularnie wykonywany zestaw ćwiczeń zalecony do domu.
W niektórych jednak przypadkach konieczne jest postępowanie operacyjne, np. przy przemieszczonych złamaniach czy zwichnięciu stawu. Masywne zwapnienie ścięgien stożka rotatorów, uszkodzenie obrąbka stawowego czy niektóre przypadki zapalenia kaletki podbarkowej stanowią wskazanie do leczenia artroskopowego, po którym również należy wprowadzić rehabilitację.
Zostaw komentarz