Ból między łopatkami to bardzo częsty problem, znany każdemu fizjoterapeucie. Odczuwają go zarówno osoby aktywne fizycznie, jak i te prowadzące siedzący tryb życia. Ból między łopatkami może mieć wiele przyczyn, najczęściej jednak wynika z przeciążenia lub osłabienia mięśni. Na szczęście większość przypadków jest dość prosta w diagnostyce i leczeniu.
Ból między łopatkami – przyczyny
Dolegliwości bólowe między łopatkami najczęściej wynikają z problemów mięśniowych, a więc z ich przeciążenia (np. przy nadmiernej aktywności fizycznej, pracy fizycznej, częstym dźwiganiu ciężkich przedmiotów) bądź osłabienia (np. przy siedzącym trybie życia, w przebiegu czego mięśnie są rozciągnięte i słabe, nie utrzymują gorsetu mięśniowego). Ból między łopatkami może również wynikać z problemów związanych bezpośrednio z kręgosłupem. Do czynników środowiskowych zwiększających ryzyko występowania bólów kręgosłupa zalicza się:
- palenie tytoniu;
- cukrzycę;
- choroby naczyń krwionośnych;
- infekcje;
- podeszły wiek;
- przewlekły stres;
- depresję;
- nadwagę;
- słabą kondycję fizyczną.
Uważa się jednak, że przyczyny biomechaniczne, związane ze statycznym i dynamicznym przeciążaniem aparatu stawowo-więzadłowego kręgosłupa, odgrywają najistotniejszą rolę w powstawaniu zespołów bólowych. Ich najpoważniejszą konsekwencją są wypukliny i przepukliny kręgosłupa w odcinku piersiowym. Najważniejsze mechaniczne czynniki ryzyka to:
- podnoszenie dużych ciężarów lub częste dźwiganie;
- poddawanie ciała działaniu wibracji (jazda samochodem);
- częste wykonywanie ruchów pochylania lub skręcania tułowia;
- długotrwałe przyjmowanie niewygodnych pozycji.
Szczególną rolę w rozwoju bólów kręgosłupa odgrywa nieprawidłowa postawa podczas siedzenia, w której dochodzi do nieprawidłowego ułożenia odcinka lędźwiowego oraz odcinka piersiowego kręgosłupa. W dzisiejszych czasach obserwuje się:
- plecy okrągłe;
- protrakcję barków;
- skoliozy;
- boczne skrzywienia kręgosłupa;
- sway back.
Wymienione wyżej wady zauważa się w tendencji rosnącej, a przy każdym z tych problemów typowy jest ból między łopatkami. Szczególnie aktualnym zagrożeniem są wady postawy, w tym również rotacje kręgów względem siebie. Inne możliwe przyczyny bólu między łopatkami to m.in.: choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, wdowi garb, ZZSK czy mechaniczne uszkodzenia znajdujących się tu mięśni.
Ból między łopatkami – objawy
Dolegliwości bólowe najczęściej lokalizują się na wysokości Th3-Th6 między łopatkami. Prowokowane są przy zgięciowych ruchach głowy, ściąganiu łopatek oraz przy silnym wyproście głowy. Ponadto pacjenci zgłaszają bóle więzadeł nadkolcowych lub problem z utrzymaniem wyprostowanej postawy ciała. Ból może ponadto promieniować do mostka lub przy dłuższym staniu prowokować pieczenie karku. Ból ten bardzo często wiąże się z punktem powięziowym na wysokości segmentu L3, prowokującym bóle zgięcia w odcinku lędźwiowym.
Z kolei ból między łopatkami na wysokości Th3, bocznie od grzebienia łopatki, przeważnie nasila się w momencie wykonywania rotacji tułowia. Często powoduje sztywność po dłuższym unieruchomieniu. Pacjenci z taką dolegliwością nierzadko zgłaszają w wywiadzie przebyte zapalenie płuc, astmę bądź ciągły kaszel. Ciekawostką jest, że nadmierne sklejenia powięziowe w tym rejonie po lewej stronie są silnie związane z nerwicą, zwłaszcza o podłożu lękowym.
Diagnostyka bólu między łopatkami
Większość przypadków bólu między łopatkami diagnozuje się i leczy w gabinecie fizjoterapeuty, dlatego nie trzeba wykonywać badań obrazowych. Fizjoterapeuta za pomocą testów funkcjonalnych, oceniając postawę ciała i obecność punktów spustowych, a także badając siłę mięśniową, jest w stanie ustalić przyczynę problemu. Uzupełnieniem jest badanie ruchomości stawów kręgosłupa i poszczególnych jego segmentów względem siebie. Badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa czy RTG, mogą być jednak wysoce pomocne przy podejrzeniu wad postawy, choroby zwyrodnieniowej czy patologii dotyczących stawów lub kości.
Ból między łopatkami – jak leczyć?
Ból między łopatkami pochodzenia mięśniowego leczy się za pomocą fizjoterapii, do której zaliczana jest m.in. terapia manualna, masaż, opracowanie bolesnych punktów spustowych oraz indywidualnie dobrane ćwiczenia. Można również wykorzystać suche igłowanie czy kinesiotaping jako wspomaganie terapii właściwej. Pacjent musi zmienić szkodliwe nawyki, np. związane z postawą ciała czy pozycją podczas pracy. Kluczem są jednak codzienne ćwiczenia domowe i zwiększanie świadomości z zakresu własnego ciała. Uzupełnieniem terapii w domu jest rolowanie mięśni i korzystanie z maty do akupresury. Jeśli ból wynika z zablokowania stawów żebrowo-kręgowych, najskuteczniej działa mobilizacja i manipulacja kręgosłupa. Aby chronić się przed wystąpieniem bólu w przyszłości, najważniejsze jest wypracowanie silnego gorsetu mięśniowego, który będzie stabilizował postawę w każdej czynności, także biernej.
Zostaw komentarz