Złamanie łopatki jest bardzo rzadkim urazem ze względu na umiejscowienie oraz stosunkowo dużą stabilność tej kości. Łopatka, kość płaska należąca do tylnej części obręczy barkowej, łączy się stawowo z obojczykiem i kością ramienną. Często do złamań prowadzi siła przenoszona przez te struktury.

Złamanie łopatki

Złamanie łopatki – przyczyny

Aby mogło dojść do złamania łopatki, zadziałać musi bardzo duża siła. Zwykle jest ona przenoszona przez klatkę piersiową lub bark, np. wskutek wypadków komunikacyjnych przy bardzo dużych prędkościach, upadku z dużych wysokości czy podczas uprawiania sportów ekstremalnych. Miejsce może mieć złamanie panewki łopatki, trzonu, szyjki lub wyrostków (barkowego bądź kruczego).

Złamania łopatki dotyczą osób w każdym wieku, bez względu na płeć. Nie ma tutaj określonej grupy pacjentów, u których najczęściej dochodzi do złamań właśnie tej struktury, choć ze względu na skłonność do sportów ekstremalnych i nieostrożnej jazdy samochodem, nieco częściej występują u mężczyzn. Stanowią około 5% wszystkich złamań kości obręczy kończyny górnej.

Objawy złamanej łopatki

Złamanie łopatki objawy ma identyczne jak w przypadku pozostałych złamań kostnych i obejmują:

  • silny ból, tkliwość;
  • zaczerwienienie skóry okolicy łopatki;
  • opuchlizna okolicy łopatki.

Charakterystycznym objawem jest dodatkowo znaczne ograniczenie ruchów kończyną górną po stronie złamania oraz trudność w utrzymaniu wyprostowanej pozycji siedzącej przez dłuższy czas. Dzieje się tak, ponieważ podczas wykonywania ruchów stawu ramiennego włącza się staw ramienno-łopatkowy – szczególnie ograniczone jest odwiedzenie. Złamaniom łopatki mogą towarzyszyć inne uszkodzenia, np.:

W celu skutecznego rozpoznania złamania łopatki konieczne jest wykonanie badania RTG. Należy poddać ocenie również okoliczne struktury ciała, aby wykluczyć pęknięcia i złamania innych kości lub ewentualne uszkodzenia nerwowo-mięśniowe. Zaleca się więc dodatkowo wykonanie tomografii komputerowej.

Złamanie łopatki rehabilitacja

Leczenie zależy przede wszystkim od istniejących objawów oraz okolicy łopatki, która uległa złamaniu. Przy złamaniach trzonu łopatki na ogół stosuje się leczenie zachowawcze polegające na unieruchomieniu kończyny górnej i łopatki. Leczenie zachowawcze stosujemy, gdy doszło do przemieszczenia maksymalnie 10-15 mm z rotacją mniejszą niż 30-40 stopni. Zastosowanie ma miękki opatrunek Desaulta. Złamania szyjki z nieznacznym przemieszczeniem wymagają już opatrunku odwodzącego, który zakłada się na 3-4 tygodnie, aby umożliwić właściwy zrost kostny. Leczenie operacyjne staje się konieczne przy złamaniach szyjki łopatki, gdy są one połączone z większym przemieszczeniem kości.

Czas trwania gojenia tkanek wynosi około 1 miesiąca. W tym czasie należy zadbać o zdrowe odżywianie i podaż związków poprawiających zrost kostny takich jak np. kolagen i wapń. Przebieg rehabilitacji zależy od stopnia złamania. Przy lekkich złamaniach łopatki już między 10. a 14. dniem po urazie można wprowadzać delikatne ćwiczenia oraz terapię manualną. Początkowo dążymy do przywrócenia właściwego toru ruchu, następnie zaś zajmujemy się wzmacnianiem mięśni obręczy kończyny górnej. Trening wzmacniający można rozpocząć po około 8. tygodniach od złamania. Stosuje się:

Rehabilitacja po przebytej operacji zależy od wielu czynników. Dlatego najlepiej zgłosić się do fizjoterapeuty specjalizującego się urazami i kontuzjami ortopedycznymi jeszcze w ciągu pierwszych dni po operacji. Indywidualnie ustali on etap, w którym będzie można rozpocząć rehabilitację.