Pęknięta łąkotka to bardzo częsta dolegliwość dotycząca stawu kolanowego. Może być zarówno konsekwencją urazu, jak i przewlekłych zwyrodnień czy przeciążeń kolana. W wielu przypadkach rekomenduje się zaopatrzenie chirurgiczne łąkotki, a więc po prostu jej zszycie. Decyduje o tym lekarz ortopeda na podstawie badań rezonansu magnetycznego. Warto również skonsultować się z fizjoterapeutą, który poprowadzi leczenie zachowawcze bądź przygotuje pacjenta do operacji.
Pęknięta łąkotka – przyczyny
Do pęknięcia łąkotki dochodzi najczęściej w momencie urazu stawu kolanowego. Zwykle jest to w momencie gdy przekroczony zostanie fizjologiczny zakres ruchomości kolana, a więc wytrzymałości i elastyczności samych łąkotek. Jeśli dochodzi do tego uraz skrętny kolana, ryzyko kontuzji łąkotek wielokrotnie wzrasta. Podobnie jak przy nagłym stąpnięciu z wysokości, a więc przy nadmiernym obciążeniu osiowym kończyny dolnej. Pęknięcia łąkotek są bardzo częste podczas wypadków komunikacyjnych oraz przy uprawianiu sportów, zwłaszcza zespołowych i wysokiego ryzyka, choć nie tylko.
Drugą grupą pacjentów są osoby ze zwyrodnieniowym lub przeciążeniowym pęknięciem łąkotki. Do takich urazów dochodzi zwłaszcza u osób po 40. roku życia, pracujących ciężko fizycznie i dźwigających ciężary, jak również mających nieprawidłową biomechanikę stawów kolanowych (kolana koślawe, kolana szpotawe – wówczas odpowiednio nadmiernie obciążane są łąkotki przyśrodkowe i boczne).
Pęknięta łąkotka – objawy
W trakcie nagłego uszkodzenia łąkotki pojawia się silny, ostry, kłujący ból po stronie przyśrodkowej lub bocznej, w zależności od tego, która łąkotka pękła. Jeżeli jednocześnie dojdzie do przesunięcia się uszkodzonej części łąkotki, odczuwać można zablokowanie stawu kolanowego (niemożność wyprostowania go lub zgięcia), jak również charakterystyczne klikanie w stawie podczas prostowania go. Ból będzie się nasilał podczas ruchów skrętnych kolana (co jest wykorzystywane przy teście McMurraya), a także przy kucaniu i siadaniu po turecku. Początkowo u wielu pacjentów bolesne będzie chodzenie po schodach, szczególnie schodzenie w dół.
Mniejsze, zwyrodnieniowe pęknięcia mogą często nie dawać żadnych dolegliwości bólowych, ponieważ łąkotka jest strukturą dość słabo unerwioną. Może jednak pojawić się ból zarówno ostry, jak i tępy dotyczący bocznego lub przyśrodkowego przedziału stawu kolanowego.
Diagnostyka pękniętej łąkotki
Samo diagnozowanie uszkodzeń łąkotkowych na podstawie występujących objawów jest sporym błędem. Konieczna jest analiza badań obrazowych, spośród których złotem standardem wciąż pozostaje rezonans magnetyczny. Na jego podstawie specjalista może ocenić zarówno łąkotkę, jak i więzadła, rzepkę, tkanki kostne i powierzchnie stawowe. W badaniu USG można stwierdzić jedynie kondycję obrzeżnych części łąkotek oraz fakt, czy nie doszło do jej ekstruzji (wysunięcie się łąkotki). Pozostałe, głębiej zlokalizowane jej części są niewidoczne, dlatego nie można skupiać się wyłącznie na USG.
Pęknięta łąkotka – leczenie
Drobne uszkodzenia, zwłaszcza części lepiej unaczynionej (blisko torebki stawowej, a więc części raczej zewnętrzne) oraz świeże urazy mogą być leczone zachowawczo z dobrym rezultatem. Zwłaszcza jeśli zostanie wdrożone odpowiednie i szybkie postępowanie polegające na odciążeniu kończyny dolnej (przy świeżych kontuzjach jest to chód o kulach przez okres 4-6 tygodni oraz właściwe ustawienie stawu kolanowego w ortezie krótkiej), uzupełnione rehabilitacją skupiającą się na ćwiczeniach wzmacniających bez znacznego obciążenia osiowego kolana. Dodatkowo zastosowanie znajdują zabiegi fizykalne takie jak laser wysokoenergetyczny czy fala radiowa.
Większe pęknięcia łąkotek muszą być już operowane. Zabieg polega na zszyciu pęknięcia specjalnymi, bardzo wytrzymałymi nićmi. Wykonuje się to artroskopowo, a samą procedurę przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym (od pasa w dół). Po szyciu łąkotki konieczne jest chodzenie o kulach przez okres 6 tygodni, a wskazaniem do odstawienia kul po 6 tygodniach jest uzyskanie w trakcie rehabilitacji pełnego i bezbólowego przeprostu w stawie kolanowym (czynnego i biernego).
Rehabilitacja polegająca głównie na indywidualnie dobranych ćwiczeniach powinna rozpocząć się już w pierwszej dobie po operacji. Sredni czas usprawniania wynosi 3-6 miesiecy, choc może się wydłużyć, w zaleznosci od wielu czynników indywidualnych. Każdy organizm regeneruje się w innym tempie. Mimo wszystko rehabilitacją jest kluczowa, aby dosłownie mówiąc, szybko stanąć na nogi.
Suplementacja przy pękniętej łąkotce
W celu przyspieszenia regeneracji struktur stawowych i wspomagania procesu gojenia tkanek po uszkodzeniu łąkotki, warto włączyć odpowiednio dobraną suplementację. Szczególnie korzystne działanie wykazuje:
- kwas hialuronowy – poprawia elastyczność chrząstki i zwiększa produkcję mazi stawowej;
- kolagen – kluczowy budulec tkanki łącznej odpowiedzialny za wytrzymałość i elastyczność struktur stawowych;
- witamina D – wspiera gospodarkę wapniowo-fosforanową i prawidłowe funkcjonowanie mięśni oraz kości.
Regularne przyjmowanie tego rodzaju składników może wspomóc proces rekonwalescencji po urazie jakim jest pęknięta łąkotka i poprawić ogólną kondycję stawu kolanowego.
Zostaw komentarz