Ból bioder to częsty problem, w szczególności osób starszych, chociaż ostatnimi czasy coraz powszechniej diagnozuje się go u osób młodych. Może wynikać z chorób przewlekłych, urazów lub stanów ostrych. Występuje zarówno u sportowców i osób aktywnych fizycznie, jak i u tych prowadzących siedzący tryb życia. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się ortopeda wraz z fizjoterapeutą.
Ból bioder – przyczyny
Poniżej przedstawione zostały najczęstsze przyczyny bólu bioder.
Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego
Jedną z najczęstszych przyczyn bólu bioder, zwłaszcza u osób po 45. roku życia, jest choroba zwyrodnieniowa. Istotę procesu zwyrodnieniowego stanowi prawdopodobnie przeciążenie stref największego obciążenia stawu lub zaburzenia w ukrwieniu kostnych końców stawowych, zwłaszcza głowy kości udowej, a ponadto zmiany zawartości płynu stawowego lub zmiany uwarunkowane genetycznie. Może mieć charakter idiopatyczny (przyczyn nie da się ustalić) bądź nabyty, wskutek:
- jałowej martwicy kości udowej;
- otyłości;
- złamań śródstawowych;
- urazów więzadłowych powodujących niestabilność;
- septycznego zapalenia stawów;
- stawu Charcota;
- choroby Pageta.
I wielu innych. Charakterystycznym objawem choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego jest ból wysiłkowy, ostry o dużym natężeniu. W zaawansowanym procesie zwyrodnieniowym jest to również ból nocny, zazwyczaj w okolicy pachwinowej. Wzorzec torebkowy (czyli kolejność zanikania poszczególnych kierunków ruchu w stawie) od kierunków ruchu najbardziej ograniczonych do najmniej ograniczonych, to (wg Kaltenborna): rotacja wewnętrzna, przeprost, odwodzenie, rotacja zewnętrzna. Dodatkowo pojawia się sztywność stawów poranna lub po dłuższej bezczynności.
Kontuzje stawu biodrowego
Kolejną szeroką grupą przyczyn dolegliwości bólowych w obrębie stawu biodrowego są różnego rodzaju urazy i kontuzje, takie jak:
- złamania szyjki kości udowej (częste u osób starszych lub z osteoporozą), złamania przezkrętarzowe;
- nadwyrężenie lub naderwanie przyczepów mięśniowych w okolicy stawu biodrowego;
- urazy więzadeł i aparatu stabilizującego staw biodrowy.
Co ciekawe, także urazy kręgosłupa lędźwiowego, stawu krzyżowo-biodrowego czy kości krzyżowej mogą rzutować do stawu biodrowego. Dlatego przy wszelkich problemach ortopedycznych niezmiernie ważna jest diagnostyka różnicowa, którą przeprowadza ortopeda lub fizjoterapeuta. Obraz kliniczny może znacznie się różnić w zależności od przyczyny bólu. Przykładowo przy złamaniach szyjki kości udowej niemożliwe jest wykonanie ruchów w biodrze, a ból jest bardzo silny, zlokalizowany i może promieniować. Z kolei przy urazach więzadeł pojawia się niestabilność biodra.
Zapalenie kaletki maziowej krętarza większego kości udowej
Krętarz większy to wypukłość na kości udowej, do której przytwierdzają się niektóre mięśnie. Osłabia go kaletka maziowa, która dodatkowo ułatwia jego ruch i zatrzymuje wewnątrz maź stawową. Zapalenie kaletki krętarzowej może przytrafić się w każdym wieku, przy czym częściej występuje u kobiet. Może być konsekwencją ostrego urazu lub powtarzających się przeciążeń. Zapalenie kaletki biodrowej mogą powodować także spięte mięśnie, biodro szpotawe, inne schorzenia zmieniające kąt w tym stawie.
Charakterystycznymi objawami są: stan zapalny, obrzęk, ból. Ból pojawia się przeważnie podczas aktywności fizycznej i ustępuje w spoczynku. Jest ostry, promieniujący do uda, może być opisywany jako piekący i ciągnący. Pojawia się ograniczenie zakresu ruchomości w stawie biodrowym i wzmożone napięcie pasma biodrowo-piszczelowego.
Diagnostyka bólu bioder
Przy dolegliwościach bólowych bioder badaniem z wyboru jest RTG, które dokładnie uwidacznia staw i okoliczne struktury kostne. Dodatkowo zaleca się wykonanie USG, aby zaobserwować kondycję ścięgien i mięśni. Znacznie rzadziej wykonywana jest tomografia komputerowa. Jeśli pojawia się podejrzenie osteoporozy, zaleca się densytometrię.
Ból bioder – leczenie
Leczenie powinno być przyczynowe, dlatego tak dużą wagę przykłada się do szczegółowej diagnostyki. Choroba zwyrodnieniowa wymaga modyfikacji stylu życia. Należy znormalizować masę ciała (przy nadwadze), rozpocząć regularną aktywność fizyczną pod okiem fizjoterapeuty, suplementować kolagen i kwas hialuronowy oraz dbać o zbilansowaną dietę, bogatą w składniki wzmacniające kości. Dodatkowo należy unikać zbędnego przeciążania bioder. W skrajnych przypadkach pojawia się konieczność wymiany stawu biodrowego. Jest to endoprotezoplastyka, po której zaleca się kilkumiesięczną rehabilitację. Z kolei przy wszelkich urazach ponownie kluczowa jest fizjoterapia, która pozwoli szybko i bezpiecznie wrócić do pełnej sprawności.
W przypadku zapalenia kaletki maziowej krętarza kości udowej leczenie rozpoczyna się stosowaniem leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, zimnych okładów oraz odpoczynkiem. Z czasem w plan leczenia włączana jest rehabilitacja.
Zostaw komentarz