Złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej to kontuzja, która nie występuje bardzo często, jednak może zdarzyć się każdemu z nas. Wiąże się z silnym bólem i ograniczeniem ruchomości ręki, co uniemożliwia wykonywanie czynności dnia codziennego i powoduje duży dyskomfort. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz ortopeda wraz z fizjoterapeutą. Złamania wyrostka rylcowatego kości łokciowej wymagają unieruchomienia.
Wyrostek rylcowaty kości łokciowej – anatomia
Kość łokciowa składa się z 3 części – trzonu, części dystalnej oraz części proksymalnej. Koniec dystalny, znajdujący się w okolicy nadgarstka, jest znacznie cieńszy i delikatniejszy niż koniec proksymalny, kontaktujący się z kością ramienną. Tworzy on 2 wypukłości. Wyniosłość przednia, znacznie większa i zaokrąglona, stanowi głowę kości łokciowej. Do tyłu od niej i nieco przyśrodkowo znajduje się natomiast wyniosłość druga, zwana wyrostkiem rylcowatym kości łokciowej. Wyrostek rylcowaty stanowi niewielki, cylindryczny i tępo zakończony twór, sięgający niżej głowy kości łokciowej. Od niej oddziela go od strony tylnej wyraźne wgłębienie.
Ze względu na swoje umiejscowienie, niewielkie wymiary oraz kształt, wyrostek rylcowaty kości łokciowej podatny jest na urazy. Może dojść do jego złamania lub pęknięcia.
Złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej – przyczyny
Najczęściej przyczyną złamania wyrostka rylcowatego kości łokciowej jest bezpośrednie uderzenie w tę strukturę, np. wskutek upadku, wypadku komunikacyjnego czy uprawiania sportów ekstremalnych. Mechanizm złamania może mieć jednak charakter pośredni, gdy siła uderzenia przenosi się przez nadgarstek lub trzon kości łokciowej na wyrostek rylcowaty. To z kolei może mieć miejsce przy upadku na wyciągniętą dłoń znajdującą się w zgięciu grzbietowym (ma na celu amortyzację upadku, jednak konsekwencje często są poważne).
Na złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej szczególnie narażone są osoby z osteoporozą, ponieważ gęstość ich kości jest mniejsza niż u osób zdrowych.
Złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej – objawy
Omawiany uraz ma charakterystyczny, typowy dla większości złamań, obraz kliniczny. Pojawiają się objawy takie jak:
- zaczerwienienie i obrzęk poszkodowanej części ciała;
- silny ból, nasilający się podczas prób wykonania ruchu w nadgarstku, jak również podczas rotacji przedramienia;
- ograniczenie ruchomości przedramienia (zwłaszcza rotacji) oraz nadgarstka;
- zniekształcenie zarysu wyrostka rylcowatego kości łokciowej.
Złamania otwarte tej struktury przytrafiają się bardzo rzadko. Niemal wyłącznie wtedy, gdy jednocześnie następuje złamanie trzonu kości łokciowej.
Złamanie wyrostka rylcowatego kości łokciowej – diagnostyka
Diagnostyka wszystkich złamań, także i w tym przypadku, opiera się na badaniach obrazowych. Należy wykonać RTG nadgarstka w dwóch projekcjach. Jeśli podejrzewamy, że podczas urazu doszło do uszkodzenia również ważnych struktur miękkich, badaniem z wyboru powinna być tomografia komputerowa.
Rehabilitacja po złamaniu wyrostka rylcowatego kości łokciowej
Złamanie w pierwszej kolejności należy ustabilizować. W przypadku wyrostka rylcowatego rzadko kiedy jest ono przemieszczone, dlatego niemal zawsze przedramię i nadgarstek umieszcza się w gipsie lub ortezie. Czas potrzebny do utworzenia się zrostu kostnego wynosi około 4 tygodni. W tym okresie zaleca się suplementować witaminę D, kolagen i kwas hialuronowy, w celu wspomagania regeneracji tkanek.
Po upływie tego czasu należy zgłosić się ponownie do ortopedy celem wykonania zdjęcia RTG. Jeśli potwierdzi ono zrost kostny, unieruchomienie można zdjąć. Leczenie wydłuża się w przypadku większego złamania wyrostka rylcowatego, gdy jego szczelina przechodzi na powierzchnię stawową. Złamania przezstawowe goją się długo (wymagają unieruchomienia przynajmniej 6 tygodni) i zwykle będziemy odczuwać ich konsekwencje w przyszłości. Tego typu uraz należy nastawić i również umieścić w unieruchomieniu.
Po zdjęciu unieruchomienia niemal natychmiast należy przystąpić do rehabilitacji, dzięki czemu będziemy mogli szybko wrócić do pełnej sprawności. Plan terapeutyczny dobierany jest indywidualnie do pacjenta. Na samym początku celem jest przywrócenie pełnej ruchomości w stawach, dlatego podstawą jest terapia manualna (np. metodą Kaltenborn-Evjenth) oraz różnego rodzaju masaże (zwłaszcza masaż funkcyjny). Do metod wspomagających zalicza się jednak suche igłowanie czy kinesiotaping. Już od pierwszej wizyty u fizjoterapeuty pacjent otrzymuje zestaw ćwiczeń (2-5), które powinien wykonywać samodzielnie w domu. Przyspieszy to powrót do zdrowia. Jeśli ruchomość w stawach zacznie wracać, wdraża się ćwiczenia wzmacniające. Dotyczą one głównie mięśni przedramienia i dłoni, które uległy osłabieniu wskutek unieruchomienia.
Przy niepowikłanych złamaniach rokowania są dobre. W ciągu 2-3 miesięcy od zdjęcia unieruchomienia pacjent jest w stanie wrócić do sprawności.
Zostaw komentarz