Zwichnięty łokieć jest poważną kontuzją ortopedyczną, prowadzącą do zniesienia ruchomości w stawie łokciowym, jego zniekształcenia i silnego bólu. Nieleczony lub błędnie nastawiony skutkuje trwałym upośledzeniem czynności tego stawu. Zwichnięcia stawu łokciowego stanowią do 25% wszystkich przypadków jego uszkodzenia.
Zwichnięty łokieć – przyczyny
Aż w 90% przypadków zwichnięcie łokcia wywołuje tylne lub tylno-boczne przemieszczenie przedramienia w stosunku do dystalnego odcinka kości ramiennej. Do zwichnięć dochodzi przeważnie wskutek uprawiania sportu lub podczas wypadków komunikacyjnych. Najczęstszym mechanizmem jest natomiast upadek na łokieć wyprostowany lub będący w przeproście. Ryzyko zwichnięcia dodatkowo zwiększa fizjologiczna koślawość tego stawu u niektórych osób, a także jednopłaszczyznowy tor ruchu.
Zwichnięty łokieć – objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem zwichniętego łokcia jest zniekształcenie jego zarysów, silny ból spoczynkowy i podczas próby zgięcia lub wyprostu łokcia, a także zniesienie ruchów w stawie łokciowym. Wszystko przez to, że główka kości ramiennej utraciła kontakt z wcięciem bloczkowym kości łokciowej, co doprowadza dodatkowo do zerwania więzadłowego aparatu stabilizującego ten staw. Dodatkowo obserwuje się:
- obrzęk stawu;
- podniesienie temperatury skóry wokół stawu;
- zaczerwienienie skóry;
- nudności;
- ogólne złe samopoczucie i omdlenia (przy niskim progu bólu);
- mrowienie i drętwienie dłoni, zaburzenia czucia dłoni i przedramienia (przy uszkodzeniu naczyń krwionośnych lub żylnych).
Przy zwichnięciach tylnych widać wyraźne wystawanie wyrostka łokciowego, przy czym cała kończyna górna ustawia się w zgięciu. Jednocześnie nie należy mylić skręcenia stawu ze zwichnięciem. Skręceniu nie towarzyszy utrata styczności powierzchni stawowych względem siebie, natomiast zwichnięcie to (pisząc w skrócie) oddzielenie się powierzchni stawowych od siebie. Jest poważniejszym urazem.
Bardzo poważnym powikłaniem tego urazu jest uszkodzenie tętnicy ramiennej, tętnicy promieniowej, nerwu łokciowego lub nerwu pośrodkowego. Obniża to rokowania pacjenta i wydłuża czas rekonwalescencji. Czynnikiem negatywnym jest również towarzyszące zwichnięciu złamanie przezstawowe.
Diagnostyka zwichniętego łokcia
Zwichnięcie stawu łokciowego widać na ogół nawet bez wykonania badań obrazowych. W pierwszej kolejności w oczy rzuca się zniekształcenie stawu łokciowego i ustawienie jego składowych w patologicznej, nieprawidłowej pozycji. Mimo tego badania obrazowe są konieczne, aby móc przeprowadzić repozycję. Złotym standardem jest RTG, jednak ze względu na obecność uszkodzeń więzadłowych i tkanek miękkich, po repozycji dodatkowo zaleca się wykonanie tomografii komputerowej.
Zwichnięty łokieć – leczenie
Leczenie zwichniętego łokcia polega na jego niezwłocznej repozycji i unieruchomieniu, aby stworzyć mu warunki idealne do rekonwalescencji. Złotym standardem unieruchomienia jest opatrunek gipsowy ramienno-dłoniowy. Repozycja (ze względu na wielkość stawu) wykonywana jest w znieczuleniu przewodowym (selektywne oddziaływanie na konkretny nerw), a tuż po niej wykonuje się dodatkowe zdjęcie RTG, aby ocenić efekty. Pozwala to na korekcję repozycji, jeśli istnieje taka konieczność. Rehabilitację należy rozpocząć w przeciągu 2 tygodni od dnia zwichnięcia i repozycji łokcia.
Rehabilitacja opiera się głównie na terapii manualnej, która pozwoli w bezpieczny sposób zwiększyć zakres ruchomości stawu łokciowego, przywracając jego normę. Stosuje się trakcję oraz mobilizacje stawu, co jest zawsze poprzedzone opracowaniem tkanek miękkich (masaż poprzeczny, masaż funkcyjny, masaż tkanek głębokich). Dobre efekty rozluźniające uzyskuje się również poprzez suche igłowanie oraz kinezyterapię. Ćwiczenia są nieodłącznym elementem każdej wizyty u fizjoterapeuty oraz pracy domowej pacjenta. Kinesiotaping pozwala natomiast na zwiększenie stabilności stawu, poprawę krążenia oraz redukcję ewentualnego obrzęku.
Zostaw komentarz