Złamanie kości śródstopia to uraz, który może rzutować na całą biomechanikę stopy, jakość chodu oraz postawę ciała. Właśnie dlatego tak dużą wagę przykłada się do właściwego nastawienia odłamów oraz do późniejszej rehabilitacji. Na ogół złamania tej okolicy goją się szybko i rokują dobrze. Diagnostyką i wstępnym leczeniem zajmuje się ortopeda, po uzyskaniu zrostu kostnego należy natomiast udać się do fizjoterapeuty.
Złamanie kości śródstopia – przyczyny
Złamania kości śródstopia najczęściej powstają wskutek urazów bezpośrednich, powodujących złamanie jednej lub kilku kości. Może to nastąpić podczas zeskoku z dużej wysokości, bezpośredniego uderzenia się w stopę o bardzo twardy przedmiot, a także podczas wypadków komunikacyjnych. Mechanizmem może być nawet nieprawidłowe ustawienie stopy na twardym podłożu podczas biegania czy ciężkiej pracy fizycznej. Czynnikami ryzyka są zwłaszcza: reumatoidalne zapalenie stawów, osteoporoza, otyłość.
Złamanie kości śródstopia – objawy
Objawy złamania kości śródstopia niewiele różnią się od objawów innych typów złamań. Pojawiają się:
- zaczerwienienie przodostopia i obrzęk tej okolicy;
- krwiaki w miejscu złamania;
- silny ból podczas dotykania skóry nad miejscem złamania oraz podczas prób poruszania stopą i obciążania jej;
- ograniczenie zakresu ruchomości stopy, zwłaszcza palców.
Zaburzona zostaje biomechanika chodu. Złamaniom kości śródstopia zwykle towarzyszy stłuczenie tkanek miękkich, a w niektórych przypadkach może pojawić się upośledzenie ukrwienia stopy. Najgorzej rokują złamania I i V kości śródstopia, ponieważ biorą one czynny udział w utrzymywaniu równowagi i w chodzie.
Diagnostyka złamania kości śródstopia
Podstawową metodą diagnostyczną przy złamaniu kości śródstopia jest RTG. Rekomenduje się wykonanie zdjęć RTG stopy w projekcjach: a-p oraz skośnej. Dopiero na podstawie wyników badania rentgenowskiego podejmuje się decyzję o dalszym leczeniu. Jeśli pojawia się podejrzenie uszkodzenia tkanek miękkich, można wykonać USG stopy.
Złamanie kości śródstopia – leczenie
Złamania bez przemieszczenia mogą być leczone zachowawczo, a więc umieszczając stopę w opatrunku gipsowym na 6-8 tygodni. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja przy złamaniach kości śródstopia z przemieszczeniem lub rozległych, obejmujących także naruszenie lokalizacji lub czynności kości stępu. Przykładowo, wszystkie złamania kości łódkowatej z przesunięciem o 1 mm lub więcej wymagają otwartej repozycji i stabilizacji wewnętrznej. Przy złamaniach wyłącznie kości śródstopia można ograniczyć się do repozycji specjalnym wyciągiem lub repozycji ręcznej. Każdorazowo po wykonaniu nastawienia odłamów wykonuje się zdjęcie RTG, aby uwidocznić efekty działań.
Jeśli odłamy kostne znajdują się w ustawieniu prawidłowym, stopę umieszcza się w unieruchomieniu. Przez pierwsze tygodnie należy poruszać się o kuli ortopedycznej, aby zapewnić tkankom optymalne warunki do gojenia. Po upływie 6-8 tygodni pacjent udaje się ponownie do ortopedy, który wykona RTG potwierdzające uzyskanie pełnowartościowego zrostu kostnego. Po zdjęciu unieruchomienia wdraża się rehabilitację. Należy pamiętać, że najlepsze wyniki daje leczenie czynnościowe, ponieważ długotrwałe unieruchomienie prowadzi do osłabienia więzadeł i zespołu Sudecka.
Uzupełniająco, w celu przyśpieszenia regeneracji zaleca się stosować kolagen, który wpływa na jakość i wytrzymałość gojących się tkanek.
Złamanie kości śródstopia – rehabilitacja
Rehabilitacja początkowo polega na uruchomieniu stopy, która w tym czasie stała się zesztywniała. Wykorzystuje się techniki terapii manualnej (wykonuje się m.in. mobilizacje stawowe i trakcje), masaż (m.in. masaż poprzeczny, masaż funkcyjny, masaż tkanek głębokich), suche igłowanie. Pomocniczo można zaaplikować taśmy do kinesiotapingu, aby zapewnić stopie stabilność, co przekłada się na komfort pacjenta. Kinesiotaping dodatkowo poprawia ukrwienie, co może wspomóc efekty leczenia. Ważne są ćwiczenia czynne w maksymalnym możliwym zakresie, a także praca manualna z całą golenią z uwzględnieniem stawu kolanowego. Jeśli stopa porusza się już w pełnym zakresie, wprowadza się ćwiczenia wzmacniające siłę mięśniową oraz przywracające właściwy chód. Są to m.in. ćwiczenia równoważne, ćwiczenia koordynacyjne, ćwiczenia w otwartych łańcuchach kinematycznych i ćwiczenia zamkniętych łańcuchach kinematycznych. W zależności od rodzaju złamania powrót do zwykłej aktywności zajmuje 3-6 miesięcy.
Zostaw komentarz